عدم امکان فهم از دیدگاه میرزای قمی و گادامر (مطالعۀ تطبیقی)

سمت‌وسوی مطالعات تفسیری و زبان‌شناختی در عصر حاضر و به‌خصوص پس از چرخش زبان‌شناختی، با سنت گذشتۀ زبان‌شناسی در دانش‌های همگن همچون اصول فقه و هرمنوتیک کلاسیک، تفاوت‌هایی پیدا کرده است. در این مقاله با نگاه تطبیقی، مسئلۀ «عدم امکان معرفت» به متون مقدس در دانش هرمنوتیک فلسفی (از زاویۀ دید گادامر) و علم اصول (از زاویۀ دید میرزای قمی) با تاکید بر مسئلۀ انسداد باب علم و معرفت بررسی شده است. در علم اصول با زوایۀ دید پیش‌گفته، با تاکید بر «قطع به خطابات قرآن برای صورت حضور در زمان نزول»، «عدم شباهت قرآن به نوشتارهای بشری»، «عدم تکلیف به مالایطاق»، «دور و قوس ظنون» و «تعین معنای مراد، نه تعین ظواهر کتاب» امکان علم و معرفت به قرآن را  مورد شبهه قرار داده‌اند؛ از سوی دیگر در دانش هرمنوتیک فلسفی با ارائۀ دلایلی همچون «دخالت پیش‌فرض‌ها»، «فاصلۀ زمانی دازاین»، «فهم مولف متن»، «بازسازی گذشته و تجربۀ هرمنوتیکی»، «دور هرمنوتیکی و امتزاج افق‌ها»، «اصل اطلاق» و «جدانبودن فهم از زبان» به گونۀ دیگری امکان معرفت را رد کرده‌اند. این مقاله کوشیده است در نگاهی سیستمی و نظام‌شناسانه، مبانی و علل این انکار را در سه حیطۀ «معناشناختی»، «عقلی‌فلسفی (هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، روش‌شناختی)» و «تاریخی و زمینه‌شناختی» داوری و ارزیابی کند.

Impossibility of Episteme from the Viewpoint of Mirza Qomi and Gadamer (comparative study)

The orientation of interpretive and linguistinc studies in the present age and especially after the linguistic turn, has differed in some resprects from the past tradition of linguistics in homogeneuos sciences such as Usul alFiqh and classical hermoneutics. In this article, with a comparative view, the issue of “impossibility of episteme” to the scared texts in philosophical hermeunetics science (from Gadamer’s point of view) and Usul alFiqh science (from Mirza Qomi’s point of view) with emphasis on the issue of obstruction of knowledge and episteme has been studied. In Usul alFiqh science, with the above said point of view, with emphasis on “certitue as to speeches of Quran for the case of presence in the revelation time”, “dissimilarity of Quran to human writings”, “nonobliging to burdensome duty”, “circle and arc of conjectures” and “distinctiveness of the meaning of the purpose not the appearances of the Book”, the pssibility of knowledge and understanding of Quran have been questioned; On the other hand, in the philosophical hermeunetics, by offering arguments such as “the interference of presuppositions”, “Dasein’s time interval”, “authororienting understanding”, “reconstruction of the hermeunetical past and experince”, “hermeneutic circle and fusion of horizons”, “the principle of absoluteness”, “inseperability of understanding and language” have refused the pssibility of episteme in another way. The present areticle, with a systematic view, has attempted to judge and evaluate the foundations and reasons of this denial in the three “semantical”, “intellectualphilosophical (ontological, epistemological, methodological)” and “historical and contextual” areas.