کاربرد اصل مثبت در علم اصول و فقه

اصل مثبت در ادبیات اصولی به استصحابی اطلاق می‌شود که آثار شرعی بر مودای آن به واسطه لوازم عقلی و عادی و اتفاقی (مثبتات) مترتب شود. اصولیان متقدم بر شیخ انصاری، مثبتات استصحاب را حجت می‌دانستند؛ اما مشهور اصولیان متاخر از ایشان، قائل به عدم حجیت اصل مثبت شدند. مبتنیی بودن بی‌اعتباری برخی از مسائل اصولی بر عدم اعتبار اصل مثبت و تاثیر این مسائل در فتاوای فقها، نشان از کاربرد وسیع این مساله دارد. عدم حجیت اصل تاخر حادث و استصحاب عدم ازلی، عدم جواز اموری همانند ترتیب آثار فرد بر استصحاب کلی، ترتیب آثار مقتضا بر استصحاب عدم مانع در قاعده مقتضی و مانع و اثبات موضوع حکم به شکل مقیَّد با استصحاب جزء موضوع، جملگی به عدم حجیت اصل مثبت مربوط است.

Application of Probative Principle in the Usul al-Fiqh and Islamic Jurisprudence Sciences

Probative principle, in the Usulis apos; literature, is an Istishab which rational, ordinary and accidental requirements have religious effects on its result. Although the Usulis prior to Sheikh Ansari considered authority for requirements of Istishab, the famous Usulis who came after him didn’t consider authority for probative principle. The fact that nonvalidity of some Usuli issues is based on nonvalidity of probative principle and their effect on jurisprudents apos; fatwas indicate the vast application of this issue. Nonauthority of the principle of posterior occurrence of an event and Istishab of eternal nonexistence, nonpermissibility of issues such as extending the implications of the individual to universal Istishab, extending the implications of origin to the Istishab of nonexistence in the rule of origin and impediment, proof of the object of the rule in a qualified form through Istishab of an constituent of object are all related to nonauthority of probative Istishab.