واکاوی تاریخی قاعده تنجیز با رویکرد به آراء محقق یزدی در نقد دیدگاه مشهور

به گواهی ادبیات فقه شیعه، قاعده لزوم تنجیز عقود و ایقاعات، یکی از قواعد عمومی فقه معاملات به شمار می‌آید که مورد نقد فقیهان شیعه در دو سده اخیر قرار گرفته است. اینکه قاعده لزوم تنجیز، دارای چه پیشینه تاریخی است؛ چگونه در گذر زمان شکل می‌یابد و به قاعده‌ای عمومی بدل می‌گردد؛ کدام دانشیان فقه شیعه، در این روند، سهم دارند؛ زمینه‌ها و روند نقادی این قاعده چگونه است و با توجه به جایگاه ویژه صاحب عروه، در حوزه نقادی و ارائه آراء ویژه فقهی، وی، در نقد دیدگاه مشهور و رواج دیدگاهی نو، چه نقشی دارد؛ عمده مطالبی هستند که مقاله حاضر با نگاهی تاریخی، در قالب پژوهشی شخص محور، به تبیین آن‌ها اهتمام می‌ورزد، تا از این رهگذر، به بخشی از تاریخ فقه شیعه در حوزه قواعد عمومی فقه معاملات، آگاهی یابد. از این رو، نوشتار حاضر، سخن را با موضوع‌شناسی قاعده تنجیز در ادبیات فقه شیعه و از منظر محقق یزدی آغاز می‌کند و در پی پیشینه‌شناسی این قاعده در فقه شیعه، با بیان دیدگاه صاحب عروه، مبانی و نقد وی بر دیدگاه مشهور، آن را به انجام می‌رساند.

Historical Review of Nonsuspension Rule with an Approach to Mohaghegh Yazdi’s Opinions Criticizing the Famous Viewpoint

According to the Shiite jurisprudence literature, nonsuspension of contracts and unilateral legal acts is among the general rules of contracts jurisprudence and has been criticized by Shiite jurists in the last two centuries. The following are the main issues dealt with in this paper: historical background of nonsuspension rule, its formation over time and its conversion into a general rule, introduction of the Shiite jurists who have contributed to this conversion, identification of the fields and trends of criticizing this rule, and given Sahib Orvah 's special place in the criticism field and in offering particular jurisprudence opinions, discovering his role in criticizing the famous opinion and promoting a new one. The purpose of this paper is to clarify the above said issues through a historical and with a personcentered approach in order to introduce a part of Shiite jurisprudence history in the general rules of contracts jurisprudence area. Therefore, the present paper begins with subjectology of nonsuspension rule in the Shiite jurisprudence literature from Mohaghegh Yazdi’s viewpoint and after trying to find out the background of this rule in the Shiite jurisprudence, explains Sahib Orvah’s opinion, its bases and his critique of the famous opinion.