ادلۀ اثبات عدم‌تناهی واجب‌تعالی و تلازم آن با وحدت شخصی وجود (براساس نگاه صدرایی)

یکی از مفاهیم جاری در بیان فلاسفه و مورد استفاده در الهیات به‌معنای اعم و اخص و طبیعیات، مفهوم نامتناهی است که انواع گوناگونی دارد. در این میان، معنای قابل اطلاق به واجب‌تعالی، نامتناهی شدّی است که باید تفسیر صحیحی از آن ارائه شود. مراد از نامتناهی شدّی، وسعت و شدّت در وجود است. این تفسیر مبتنی بر مبانی خاصّ فلسفۀ صدرایی چون اصالت وجود، تشکیک خاص‌الخاصّی، علیّت به‌معنای تشان و بسیط الحقیقه است. نامتناهی بودن خداوند دلایل متعددی دارد که مهم‌ترین ثمرۀ آن، اثبات وحدت شخصی وجود است. از وحدت شخصی وجود، به دست می‌آید که میان این دو تلازم است؛ یعنی از هریک می‌توان دیگری را نتیجه گرفت و تمام دلایل مثبِت هریک، مُثبِت دیگری نیز خواهد بود.

the proofs of the infinitude of the necessary and its mutual implication with the individual unity of existence

one of the main concepts in the words of philosophers used in metaphysics in its particular and general sense and in natural philosophy is infinitude with its different types. in the meantime, the sense appropriate for the necessary is the infinite in terms of intensity which must be interpreted correctly. what is meant by infinite in terms of intensity is existential vastness and intensity. this interpretation is based on the specific principles of mullā ṣadrā’s philosophy, such as the ontological primacy of existence, particular gradation in its particular sense, causality in the sense of manifestation, and the simple reality. there are many proofs for god’s infinitude, whose most important consequence is proving the individual unity of existence. analyzing the individual unity of existence leads us to conclude that there is a mutual implication between these two concepts, meaning that one can infer each from the other, and all the positive proofs for each will work for the other.