بداهت علم حصولی به وجود خدا از دیدگاه علامه طباطبایی (ره)

با توجه به اهمیت خدا شناسی در عقلانیتِ باورهای دینی، علامه طباطبایی در بحث اثبات وجود خدا، با تکیه بر تقریری از برهان صدیقین، مدعی بداهت علم حصولی به وجود خداوند است. لذا ضرورت دارد با تبیین این مساله علاوه بر فطری بودن شناخت خداوند، بر بداهت وجود خدا نیز تاکید شود. بر این اساس کوشیده‌ایم نخست با تکیه بر اصلِ واقعیتِ مطلقِ ضروریِ ازلی، ثابت کنیم اصل مذکور فقط بر واجب تعالی منطبق است. و بعد با ذکر مبادی تصوری و تصدیقیِ بداهت وجود خدا و بیان پذیرش بداهت علم حضوری به خداوند از سوی برخی، تلاش کرده‌ایم بداهت علم حصولی به خداوند را از نگاه مرحوم علامه طباطبایی به اثبات برسانیم. که در صورت اثبات بداهت مذکور، واجب تعالی به عنوان بدیهی اولی و اولین مسئله فلسفی ثابت می‌شود. بنابرین هدف از تحقیق، اثبات بداهت علم حصولی به خدا از رهگذر تقریر علامه طباطبایی در برهان صدیقین است.

The Self-evidence of the Conceptual Knowledge about the Existence of God from the Viewpoint of Allameh Tabatabai

Considering the importance of knowing God in the rationality of religious beliefs, in proving the existence of God and based on one of the explanations of burhān alṣiddīqīn (the proof of the veracious), Allameh Tabatabai claims that the conceptual knowledge of the existence of God is selfevident. Therefore, by explaining this issue, it is necessary to emphasize the selfevidence of God’s existence besides its innateness. Based on the principle of &the absolute necessary eternal reality&, I have first tried to prove that this principle applies only to the Necessary Being. Then, by explaining the conceptual and propositional principles of the selfevidence of God’s existence and stating that some experts have accepted the selfevident presential knowledge about the existence of God, I have tried to prove its selfevidence in the conceptual knowledge from the view point of the late Allameh Tabatabai. If the abovementioned selfevidence is proved, the Necessary Being is proved to be a primary selfevident and the first philosophical issue. Therefore, the purpose of the paper is to prove the selfevidence of the conceptual knowledge about God through Allameh Tabatabai’s explanation of the proof of the veracious.