root traits and transpiration efficiency in fenugreek ecotypes grown under different water treatments

Fifteen endemic ecotypes of the fenugreek were evaluated under wellwatered and water deficit stressed conditions in the lysimetric system. results of analysis of variance revealed that there was significant genotypic diversity for all of the traits, except root branch number. also, ecotype × water treatment interaction was significant for all traits, except days to ripening, canopy temperature, and grain weight. based on structural equation modeling, predictors in the causal diagram could explain 59%, 29%, 65%, and 51% of the total variation of dependent traits consisting root length, stem diameter, shoot dry weight, and percent assimilate partitioned to grain, respectively. these dependent traits had high broad sense heritability and explained 100% variation of grain weight. transpiration efficiency had a positive effect on grain weight through stem diameter, root length, shoot dry weight, and percent assimilate partitioned to grain. results of membership function value of drought tolerance index and heat map clustering revealed that jahrom ecotype was a highly drought susceptible ecotype, and yazd and india were drought susceptible ecotypes. also, tiranchi and shiraz were identified as drought tolerant ecotypes. overall, under water stress conditions, the drought tolerant ecotypes had deeper roots than the other ones. therefore, these ecotypes might be considered as donor parents in fenugreek breeding programs.

صفات ریشه و کارایی تعرق در اکوتیپ های شنبلیله تحت شرایط رطوبتی مختلف

پانزده توده بومی شنبلیله در دو شرایط رطوبتی عدم تنش و تنش کمبود آب در سیستم لایسیمتر مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس نشان داد که تنوع ژنتیکی معنی‌داری بین اکوتیپ‌ها براساس همه صفات به جز برای صفت تعداد ریشه‌های جانبی وجود داشت. همچنین اثر متقابل اکوتیپ × محیط رطوبتی برای همه صفات به جز روز تا رسیدگی، دمای کانوپی و عملکرد دانه معنی‌دار بود. بر اساس مدلسازی معادلات ساختاری، متغیرهای پیش‌بینی کننده در نمودار علت و معلولی به ترتیب 59، 29، 65 و 54 درصد از کل تنوع صفات وابسته شامل طول ریشه، قطر ساقه، وزن خشک اندام هوایی و درصد کربن انتقال یافته به دانه را توجیه کردند. این صفات وابسته درونی وراثت‌پذیری عمومی بالایی داشتند و 100% کل تنوع عملکرد دانه را توجیه کردند. کارایی تعرق تاثیر مثبتی بر عملکرد دانه از طریق قطر ساقه، طول ریشه، وزن خشک اندام هوایی و درصد کربن انتقال یافته به دانه داشت. نتایج حاصل از مقدار تابع شاخص تحمل به خشکی و گروهبندی حرارتی نشان داد که توده جهرم به تنش خشکی حساسیت بالایی داشت و تودههای یزد و هندی حساس به خشکی بودند. همچنین تودههای تیرانچی و شیراز متحمل به خشکی بودند. به طور کلی تودههای متحمل به خشکی طول ریشه بلندتری نسبت به سایر تودهها در شرایط تنش کمبود آب نشان دادند. بنابراین این تودهها ممکن است به عنوان والدین تلاقی در برنامه های اصلاحی معرفی شوند.