آموزه های علم اخلاق از منظر ارسطو و ابن‌مسکویه رازی

مکاتب مختلف اخلاقی، آموزه های متفاوتی برای علم اخلاق معرفی کرده اند. آموزه های علم اخلاق شامل مقدمات، معیارها و مصادیق فعل اخلاقی میشود. نوعاً، اختلافات میان مکاتب اخلاقی در زمینه آموزه ها، ریشه در مبانی فکری و فلسفی فیلسوفان اخلاق دارد. مکاتب اخلاقی ارسطو و ابن‌مسکویه هردو فضیلت گراست. ابن‌مسکویه مهمترین مقدمات عمل اخلاقی را خودشناسی و تعلیم و تربیت میداند. هر دو متفکر، با مبانی اراده، عقل، اعتدال و شرع به تبیین معیار های فعل اخلاقی و با مولفه های فضیلت، لذت، دوستی و... به تحلیل مصادیق عمل اخلاقی میپردازند. لیکن، نظر به جهان‌بینی متفاوت این دو فیلسوف، نگرش آنان در خصوص هریک از عناصر و مصادیق اخلاقی نیز متفاوت خواهد شد. زیرا ابن‌مسکویه برخلاف ارسطو، برای شریعت اسلام در آرا اخلاقی خود جایگاه مهمی قایل است و نیز با اندیشه جهان‌بینی توحیدی قادر است که مدل موفقتری از آموزه های علم اخلاق ارایه دهد. وی تحت‌تاثیر آموزه های دینی، نقش تعلیم و تربیت دینی را در رشد و پرورش اخلاقی، موثر و کارآمد میداند. نوشتار حاضر با مقایسه آرا این دو فیلسوف در پی واکاوی آموزه های علم اخلاق میباشد.