ابن سینا و مسیله جاودانگی نفس

برخلاف تصویر رایج، ابن‌سینا نه پیرو محض ارسطوست و نه صرفاً شارح آرا وی. ابن‌سینا فیلسوفی مستقل، برجسته و مسلمان ایرانی است. وی در پرتو نقدها به فلسفه یونان و ارسطو، درصدد شکلدهی گسست معرفتی بنیادین و طرح‌ریزی شالوده‌های حکمت مشرقی است.یکی از موضوعات متنازع فیه، مسیله نفس، جوهریت، تجرد و جاودانگی آن است. ابن‌سینا آرا ارسطو در این سه موضوع را نابسنده دانسته که دچار کاستیها، اشتباهات و خلطهاست. وی میکوشد تا با نقد دیدگاه ارسطو، طرحی جدید از مسیله نفس بدست دهد. ابن‌سینا با نقد تعریف ارسطو از نفس آغاز کرده، با جرح و رد براهین بقا پیش رفته و سرانجام نظریه‌یی بدیع در موضوع جاودانگی نفس تدوین نموده است. این نظریه پشتوانه‌یی بنام «اجل البراهین» ابن‌سینایی دارد.هدف اصلی نوشتار حاضر، بررسی آرا ارسطو، ایرادات ابن‌سینا بر آنها و نشان دادن ساحتهای ابتکاری ابن‌سینا در مسیله نفس میباشد. نگارنده نشان میدهد که دستاورد ابن‌سینا، راهی جدید در مسیله نفس و بدن را گشوده و تلقی استمرار آرا ارسطو در میان فیلسوفان اسلامی، تلقی نادرست است. ابن‌سینا را باید آغازگر بحثهای بنیادین در موضوع نفس و جاودانگی آن قلمداد کرد.