شخصیت و جایگاه علمی حکیم میرزا حسن کرمانشاهی درتاریخ فلسفه و حکمت معاصر ایران

حکیم میرزا حسن کرمانشاهی (ف. 1336ق) یکی از حکمای بزرگ مکتب تهران است که با وجود نقش و مقام والایی که در تاریخ فلسفه معاصر ایران دارد، گمنام بوده و جایگاهش در مجامع علمی مغفول مانده است. این پژوهش تلاش نموده که با دقت و بکارگیری منابع مستند و موثق، این حکیم فاضل را به علاقمندان تاریخ حکمت معاصر ایران، مجامع علمی فلسفه و علاقمندان به فلسفه اسلامی معرفی نماید. از ویژگیها و اهداف این نوشتار میتوان به این موارد اشاره کرد: 1) در عین حال که سعی وافری شده تا از ورود به مباحث حاشیه‌یی پرهیز شود، اما میتوان این مقاله را مفصلترین تحقیق درباره شخصیت علمی حکیم میرزا حسن کرمانشاهی دانست 2) شناخت و بررسی اساتید میرزا حسن کرمانشاهی و نوع ارتباط او با ایشان 3) فرضیه یادگیری فلسفه از طریق آموزش خودخوان فلسفه 4) اشاره به برخی شاگردان میرزا حسن کرمانشاهی که از ایشان در منابع، کمتر نامی به میان آمده است 5) بحثی مفصل و تحلیلی درباره مقام علمی میرزا حسن کرمانشاهی در پنج بخش: گستره مهارتی و دانشی، عمق اندیشه و قدرت تحلیل، مشرب فلسفی، جایگاه عرفان در اندیشه و او، توانایی و مهارت در تدریس 6) جمع‌آوری حکایت نقل شده درباره میرزا حسن کرمانشاهی.

character and scientific status of mīrzā ḥassan kermānshāhī in contemporary history of philosophy and wisdom in iran

mīrzā ḥassan kermānshāhī (d. 1336 ah) was one of the prominent philosophers of the philosophical school of tehran, who, despite his significant role in the history of contemporary iranian philosophy, has remained unknown in academic communities and centers. this study aims to introduce this knowledgeable philosopher to the lovers of contemporary history of philosophy in iran and islamic philosophy and scientific philosophical communities relying on accurate and authentic sources. to accomplish this task, the author has tried to avoid marginal issues; however, this paper can be considered to be the most extensive study of mīrzā ḥassan kermānshāhī’s character. he has also tried to introduce this philosopher’s masters and discuss the relationship between them, elaborate on kermānshāhī’s self-study of philosophy, refer to some of his students who have rarely been named in related sources, and present an extensive analytic discussion of kermānshāhī’s academic station regarding his vast knowledge, depth of thought and power of analysis, philosophical insight, gnostic thoughts, and teaching skills.