مقایسه تطبیقی مفهوم مدینه آرمانی در آراء متفکران اسلامی (نمونه موردی؛ آراء خواجه نصیرالدین طوسی و ابن‌سینا)

نفی امور رنج‌آور دنیوی و تلاش برای ساختن یا به تصویر کشیدن جهانی که در آن کمال محض باشد در اندیشه انسانی که هبوط از بهشت به زمین را تجربه کرده، ریشه یی تاریخی دارد. این اندیشه سبب شکلگیری مدینه آرمانی شده که توسط متفکرین غربی و شرقی به تصویر کشیده شده است. خواجه نصیرالدین و بوعلی از جمله متفکرانی هستند که در این زمینه نظریه پردازی کرده و به ابعاد مختلف مدینه آرمانی خویش پرداخته‌اند. اما آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد، مقایسه دیدگاه این متفکران در باب مدینه آرمانی است. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی و با استفاده از مطالعه اسناد و مدارک موجود در باب اندیشه مدینه آرمانی از دیدگاه ایشان (خواجه نصیرالدین و بوعلی) بوده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد تفاوت در آبشخور نظری در جهت توصیف مدینه آرمانی، اشتراک در نوع جهان بینی، دید سلسه مراتبی و طبقاتی بوعلی، نگاهی تدقیق شده به اجزاء و ساختار مدینه آرمانی در اندیشه او نسبت به خواجه، تفاوت در نوع رهبری و صفات رئیس مدینه، اشتراک در وضع شروطی برای دستیابی به مقام ریاست مدینه، نگاه مصلحانه به وضعیت موجود از جمله شباهتها و اختلافهای خواجه نصیرالدین طوسی و بوعلی‌سینا در توصیف مدینه آرمانی است. بدیهی است که با توجه به جهان‌بینی اسلامی حاکم بر هردو تفکر، نتایج این پژوهش میتواند راهگشای مفیدی برای ترسیم شهر اسلامی باشد که این مهم دستاوردی برای پژوهشگرانی باشد که اندیشه ایجاد شهر اسلامی دارند.