traductologie et optimisation de l’enseignement de traduction

Si la traduction figure dans toutes les maquettes des universités qui proposent une filière « langue », on constate qu’elle y occupe toutefois un statut un peu à part. en effet, contrairement aux autres disciplines au programme, il semble que la traduction est un enseignement qui justement ne semble pas comporter de « programme ». tout se passe comme s’il n’y avait rien à apprendre, si ce n’est peutêtre les fameuses listes de vocabulaire. on sait qu’elles ne seront consultées que par une poignée d’étudiants, pour un bénéficie au demeurant assez mince, surtout si ces derniers gardent une vision du lexique limitée au répertoire ou à la nomenclature. certains enseignantschercheurs ont bien senti la nécessité d’envisager autrement l’enseignement de la traduction, et on se propose donc d’essayer de montrer ici comment la traductologie, permet d’optimiser cet enseignement. dans cet article, nous essayons d’examiner pour ce faire, un certain nombre d’exemples concrets qui s’utilisent dans la plupart des cours en traduction. en préambule, nous reviendrons d’abord sur ce qui fait la spécificité de la traduction universitaire et ensuite, nous tenterons de voir comment la traductologie, par la réflexion qu’elle suscite et la mise en perspective opérés, qui permet de reprendre la formule du goût, le transfert correct du contenu d’une langue à une autre et le retour de l’intention de l’auteur, qui est la base la plus importante de la traduction.

ترجمه‌‌شناسی و نکاتی دربارۀ بهینه‌‌سازی آموزش ترجمه

اگرچه ترجمه کمابیش در بیشتر برنامه‌‌ها و واحدهای درسی دانشگاهی رشتۀ زبان در جایگاه یکی از اصول آموزش زبان به کار می‌‌رود، درحقیقت، در ردۀ دوم اهمیت قرار دارد. برخلاف واحدهای درسی دیگر چون درآمدی بر ادبیات، ادبیات قرون مختلف، گرامر، زبان‌‌شناسی و ... انواع واحدهای درس ترجمه به گونه‌‌ای است که گویی در ساعات تدریس آن به‌‌جز آموزش تعدادی واژگان جدید یا استخراج آنها از فرهنگ لغات، آموزش دیگری انجام نمی‌‌شود.در عین حال، برخی از مدرسان ترجمه در دانشگاه، به لزوم آموزش ترجمه پی برده‌‌اند. در این پژوهش می‌‌کوشیم نشان دهیم چگونه علم ترجمه‌‌شناسی یا مطالعات ترجمه می‌‌تواند باعث بهبود این آموزش شود؛ برای این منظور از تعدادی از متونی که اغلب در کلاس‌‌های ترجمه از آنها بهره می‌‌بریم، استفاده کرده‌‌ایم. در مرحلۀ نخست، ترجمۀ دانشگاهی را مطالعه و سپس نقش آموزش ترجمه برمبنای علم ترجمه‌‌شناسی را بررسی کرده‌‌ایم تا از این طریق به شکل‌‌دادن سلیقه، انتقال درست مطالب از زبانی به زبان دیگر و برگرداندن قصد نویسنده، که مهم‌‌ترین اساس ترجمه است، یاری برسانیم.