برآورد پارامترهای ژنتیکی سن اولین زایش و تاثیر آن بر صفات تولیدی گاو شیری هلشتاین

در این مطالعه اثر سن اولین زایش بر روی برخی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین ایران جمع‌آوری شده طی 14 سال (1375 تا 1388) مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مورد استفاده شامل اطلاعات شجره نامه و 24491 رکورد تولیدی دوره اول شیردهی بود که بر اساس 305 روز شیردهی و دو بار دوشش تصحیح شده بود. به منظور شناسایی عوامل ثابت و همبسته تاثیر گذار بر صفات مورد مطالعه از رویه مدل خطی عمومی (glm) استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل صفت سن اولین زایش اثر گله-سال-فصل زایش (hys) به عنوان اثر ثابت و به منظور تجزیه و تحلیل صفات تولیدی اثر گله- سال- فصل زایش به عنوان اثر ثابت و سن اولین زایش به عنوان متغیر کمکی در مدل قرار گرفت. سپس با استفاده از یک مدل دام دو صفته و با استفاده از روش حداکثر درستنمایی محدود شده پارامترهای ژنتیکی و مولفه های واریانس صفات مورد نظر شامل تولید شیر، درصد و مقدار چربی، درصد و مقدار پروتیین و سن اولین زایش برآورد گردید. تاثیر عوامل گله- سال-فصل زایش بر روی تمام صفات مورد مطالعه بسیار معنی دار برآورد گردید. رابطه تابعیت سن اولین زایش به عنوان یک کوواریت با تمام صفات تولیدی معنی دار بود. میانگین سن اولین زایش در این تحقیق برابر 08/25 ماه بدست آمد. در این تحقیق 29 درصد از تلیسه ها سن اولین زایش 5/24 ماه داشتند که بیشترین فراوانی مشاهده شده نیز بود. وراثت پذیری سن اولین زایش کم و برابر 093/0 محاسبه شد. روند تغییرات ژنتیکی و فنوتیپی سن اولین زایش منفی و به ترتیب برابر 015/0- و 09/0 – بدست آمد (001/0 > p). همبستگی ژنتیکی و فنوتیپی صفت سن اولین زایش با صفات شیر، مقدار چربی و پروتیین منفی و با صفات درصد چربی و درصد پروتیین مثبت بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که کاهش سن اولین زایش می تواند باعث افزایش تولید شیر، چربی و پروتیین گاوهای شیری در دوره اول شیردهی گردد. بهترین سن اولین زایش در این تحقیق برابر 5/22 ماه (22 تا 23 ماه) بدست آمد. کاهش بیش از اندازه سن اولین زایش تاثیر منفی بر صفات تولید شیر، چربی و پروتیین می گذارد و باید از کاهش سن اولین زایش به کمتر از 22 ماه اجتناب نمود.