تعیین اثرات تفاله گوجه فرنگی و منابع روغن گیاهی و حیوانی بر غلظت لیپیدهای خون، فعالیت آنزیمی و سیستم ضد اکسیدانی جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی

این آزمایش، تاثیر استفاده از تفاله گوجه فرنگی و روغنهای کانولا، سویا و پیه حیوانی بر غلظت لیپیدهای خون، فعالیت آنزیم های خون و سیستم ضداکسیدانی جوجه های گوشتی تحت تنش گرمایی را بررسی نمود. به این منظور تعداد 792 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه آرین، در 9 تیمار، 4 تکرار (36 واحد آزمایشی) و 22 قطعه جوجه در هر تکرار توزیع شد. این آزمایش بصورت فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه نوع روغن (روغن سویا، کانولا و پیه حیوانی) و سه سطح تفاله گوجه فرنگی (0، 3 و 5 %) اجرا شد. در دوره تنش گرمایی (42-29 روزگی) روزانه به مدت 5 ساعت دمای 33 درجه سانتی گراد اعمال شد و رطوبت نسبی سالن همواره حدود 50% بود. روغنهای کانولا و سویا پیش از تنش گرمایی غلظت تری گلیسرید (tg) و کلسترول سرم جوجه ها را در مقایسه با پیه کاهش دادند و روغن کانولا میزان لیپوپروتیین با دانسیته بالا (hdl) را در جوجه های تحت تنش گرمایی افزایش داد. در جوجه های تغذیه شده با تفاله گوجه قبل و بعد از تنش گرمایی، میزان tg، کلسترول و لیپوپروتیین با دانسیته پایین (ldl) کاهش و hdl در جوجه های تحت تنش افزایش یافت. نوع روغن بر میزان فعالیت آنزیم های آسپارتات آمینوترانسفراز (ast)، آلانین آمینوترانسفراز (alt)، آلکالین فسفاتاز (alp)، لاکتات دهیدروژناز (ldh)، کراتین کیناز (ck) و لیپاز قبل و بعد از تنش تاثیر نداشت فقط روغن کانولا فعالیت ldh را قبل از تنش و alp و ast را در جوجه های تحت تنش گرمایی کاهش داد. تفاله گوجه نیز میزان فعالیت آنزیم های alp، alt، ast و ck را کاهش داد. گروه تغذیه شده با پیه دارای بالاترین و پایین ترین میزان فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز(gpx) به ترتیب قبل و بعد از تنش گرمایی بود و کمترین میزان شاخص تیوباربیتوریک اسید (tbars) در پیه مشاهده شد. میزان فعالیت gpx و سوپراکسیددسموتاز (sod) در جوجه های تغذیه شده با تفاله گوجه بالاتر و tbars پایین تر بود. نوع روغن و سطح تفاله بر فراسنجه های خون بجز نسبت هتروفیل به لنفوسیت (h:l) که در تفاله کاهش یافت بر سایر فراسنجه ها تاثیری نداشت. به طور کلی افزودن روغن کانولا و تفاله گوجه باعث کاهش چربی های خون و فعالیت آنزیم های دهیدروژنازی و بهبود سیستم ضداکسیدانی جوجه های تحت تنش گرمایی گردید.