مقایسه اثرات محرک های رشد و ایمنی بر پایه گیاهان داروئی با و بدون پروبیوتیک بر عملکرد، خصوصیات لاشه و فراسنجه های ایمنی جوجه های گوشتی

به‌منظور بررسی اثرات افزودنی‌های محرک رشد و ایمنی بر پایه گیاهان داروئی با و بدون پرو‌بیوتیک بر عملکرد و فراسنجه‌های ایمنی جوجه‌های گوشتی، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی به روش فاکتوریل با سه نوع افزودنی (افزودنی تجاری بیوهربال، asri-i1 و asri-i2) و دو سطح پرو‌بیوتیک گالیپرو (صفر، 200 گرم در تن)، در 6 تیمار و 4 تکرار و 25 قطعه جوجه (مخلوط نر و ماده) در هر تکرار انجام شد. اثر محرک‌های ایمنی و پروبیوتیک بر وزن بدن، خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی، درصد ماندگاری و شاخص تولید معنی‌دار نبود. درصد لاشه، درصد ران، درصد سینه، درصد پشت و گردن، درصد چربی حفره بطنی تحت تاثیر محرک ایمنی و پرو‌بیوتیک قرار نگرفت. اثر محرک‌های ایمنی گیاهی و پروبیوتیک بر پاسخ به گلبول قرمز گوسفندی و ایمونوگلوبولین g و ایمونوگلوبولین m معنی‌دار نبود. اثر محرک‌های ایمنی بر درصد هتروفیل، لنفوسیت و نسبت آن‌ها معنی‌دار بود (0.05>p). در کل دوره اختلاف معنی‌داری در بیشتر صفات مورد بررسی در جوجه‌های گوشتی تغذیه شده با جیره‌های غذائی حاوی سه نوع متفاوت محرک ایمنی مشاهده نشد، ولی از نظر عددی اختلافات جزئی در بین آن‌ها وجود داشت و افزودنیasri-i1 اثرات بهتری از دیگر افزودنی‌ها نشان داد و استفاده از آن به همراه پروبیوتیک اثرات مفید در بهبود عملکرد و پاسخ‌های ایمنی جوجه‌های گوشتی را تقویت نمود. لذا افزودنی asri-i1 برای بررسی‌های تکمیلی و تولید نیمه صنعتی پیشنهاد می‌شود.

comparison of the effects of growth and immune stimulants based on medicinal plants with and without probiotics on performance, carcass characteristics and immune responces of broilers

in order to investigate the effects of growth and immunity-stimulating additives based on medicinal plants with and without probiotics on the performance and physiological and metabolic parameters of broiler chickens, an experiment was conducted in a completely randomized design (factorial arrangment) with three types of additives (commercial bioherbal additive, asri-i1 and asri-i2) and two levels of gallipro probiotics (0, 200 g/ton), in 6 treatments and 4 repetitions and 15 pieces of mixed male and female chickens in each repetition.the effects of immune stimulants and probiotics on body weight, feed consumption, food conversion ratio, viability percentage and production index were not significant. carcass percentage, thigh percentage, breast percentage, back and neck percentage, abdominal cavity fat percentage and relative weight of internal organs were not affected by immune stimulant and probiotic. the effect of herbal and probiotic immune stimulants on the response to sheep red blood cells, immunoglobulin g and immunoglobulin m was not significant.the effect of immune stimulants on the percentage of heterophils, lymphocytes and their ratio was significant (p<0.05). in the whole period, no significant difference was observed in most of the examined traits in broiler chickens fed with diets containing three different types of immune stimulants, but numerically, there were slight differences between them, and the addition of iasri 1 had better effects. among other additives, its use along with probiotics showed beneficial effects in improving the performance and immune responses of broiler chickens, therefore, iasri 1 additive is recommended for additional studies and semi-industrial production.