اثرات افزودن اسیدسیتریک و سطح بالای فیتاز به جیره بر عملکرد، ریخت‌شناسی روده و غلظت کلسیم و فسفر خون جوجه‌های گوشتی

در این پژوهش تعداد 500 قطعه جوجه گوشتی سویه کاب 500 مخلوط دو جنس در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تیمار، 5 تکرار و 25 قطعه جوجه در هر تکرار استفاده شد. آزمایش به صورت فاکتوریل دو عاملی با دو سطح اسید سیتریک (0 و 0.4 درصد جیره) و دو سطح فیتاز (0 و 2000 واحد آنزیم در کیلوگرم جیره) در سه دوره آغازین (10-1 روزگی)، رشد (24-11روزگی) و پایانی (42-25 روزگی) اجرا و داده های به دست آمده با رویه مدل های خطی تعمیم یافته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. استفاده از اسید سیتریک منجر به افزایش مصرف خوراک و افزایش وزن بدن در دوره‌های رشد، پایانی و کل دوره شد (0.05>p). افزودن فیتاز موجب افزایش مصرف خوراک دوره پایانی و کل دوره و افزایش وزن بدن جوجه‌ها در دوره رشد و کل دوره شد (0.05>p). اثر متقابل آنزیم× اسید بر مصرف خوراک و افزایش وزن دوره‌های رشد، پایانی و کل دوره معنی‌دار بود (0.05>p). کلسیم سرم در تیمار حاوی اسید- بدون فیتاز، غلظت آلکالین فسفاتاز در گروه بدون اسید-بدون فیتاز و غلظت فسفر در تیمار حاوی اسید-فیتاز در مقایسه با دیگر تیمارها بالا بود (0.05>p). عمق کریپت در تیمار اسید-فیتاز بالاترین و در تیمار بدون اسید-بدون فیتاز کمترین بود (0.05>p). افزودن سطح بالای فیتاز عملکرد مصرف خوراک و افزایش وزن کل دوره و نیز خصوصیات ریخت‌شناسی روده را بهبود داد و این اثر با افزودن اسید سیتریک تقویت شد.

effects of dietary supplementation of citric acid and a high dose of phytase on growth performance, intestinal morphology, blood calcium and phosphorous concentration

a total of 500 one-day old broiler chicks (as hatched) were assigned to 4 treatments with 5 replicates and 25 chickens in each replicate. experimental design was a completely randomized block design in a 2×2 factorial arrangements with 2 levels of citric acid (0 and 0.4 % of diet; a0 and a1, respectively) and 2 levels of phytase (0 and 2000 ftu/kg diet; p0 and p1, respectively) in three phases including starter (1-10d), grower (11-24d) and finisher (25-42d). during grower, finisher and overall period of experiment feed intake and body weight gain was increased by dietary citric acid addition. dietary phytase supplementation increased feed intake at finisher and overall period of experiment (p>0.05) and increased body weight gain during grower and overall period of experiment (p>0.05). the interaction effect of phytase and citric acid was significant for feed intake and body weight gain through the experimental period (p<0.01). serum phosphorous was increased by phytase supplementation and alkaline phosphatase decreased by inclusion of citric acid to the diet (p>0.05). the interaction effect of phytase and citric acid significantly increased serum calcium, alkalin phosphatase and phosphorous in a0p0, a1p0 and a1p1 treatments, respectively (p>0.05). crypt depth and villi length were significantly higher in a1p1 and a1p0 treatments, respectively (p<0.05). it was concluded that dietary addition of phytase improves broiler performance and intestinal morphology and the effect was more pronounced by supplementation of citric acid.