ارزیابی ژنتیکی پارامترهای منحنی شیردهی و برآورد اثر هم‌خونی بر آن‌ها درگاوهای هلشتاین ایران

هدف از این مطالعه، برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات منحنی شیردهی (تولید اولیه، نرخ رسیدن به اوج تولید، پارامتر مرتبط با حداکثر تولید، تغییرات شیب منحنی بعد از رسیدن به اوج تولید، زمان رسیدن به اوج تولید، مقدار تولید در اوج، تداوم شیردهی) برازش داده شده توسط تابع روک و تاثیر هم‌خونی بر این پارامترها برای گاوهای هلشتاین ایران بود. بدین منظور از رکوردهای روزآزمون تولید شیر مربوط به سه دورۀ شیردهی اول که بین سال‌های 1362 تا 1396 توسط مرکز اصلاح نژاد دام کشور جمع‌آوری شده بود، استفاده گردید. پارامترهای تابع روک برای همه حیوانات محاسبه شد و از روی پارامترهای منحنی، زمان و مقدار تولید در اوج و تداوم شیردهی محاسبه گردید. برآورد مولفه‌های واریانس و پارامترهای ژنتیکی صفات با استفاده از تجزیه و تحلیل تک صفتی و دوصفتی توسط روش نمونه‌گیری گیبس با استفاده از نرم افزار gibbs3f90 انجام شد. اثر هم‌خونی روی بیشتر صفات منحنی به خصوص صفاتی که وراثت‌پذیری بالاتری داشتند، منفی بود و همچنین سبب افت تداوم تولید شیر شد. دامنۀ وراثت‌پذیری صفات مزبور از 0/0003 تا 0/086 متغیر بوده و بیشترین میزان وراثت‌پذیری مربوط به صفات تداوم شیردهی (0/086) در شکم دوم زایش و مقدار تولید در اوج شیردهی (0/067) در شکم سوم زایش بود. به طور کلی، پارامترهای منحنی شیردهی وراثت‌پذیری پایینی داشتند؛ بنابراین انتخاب ژنتیکی برای این صفات در کوتاه مدت نتایج مطلوبی را نشان نخواهد داد و تغییر در شرایط محیطی و مدیریتی برای بهبود این صفات تاثیرگذارتر خواهد بود. دامنه همبستگی‌های ژنتیکی بین پارامترهای منحنی برای سه دوره شیردهی به ترتیب0/018- تا0/939، 0/491- تا 0/988 و 0/437تا 0/964 برآورد گردید. با توجه به همبستگی مثبت صفت تداوم شیردهی با پارامتر مرتبط با حداکثر تولید (c) و میزان تولید در اوج شیردهی (pm) و همبستگی منفی آن با تغییرات شیب منحنی بعد از رسیدن به اوج (d)، بهبود در تداوم شیر دهی می تواند باعث تغییر غیر مستقیم این صفات گردد.

Genetic evaluation of lactation curve parameters and the estimation of inbreeding effect on them in Holstein cows

The aim of this study was to estimate the genetic parameters of lactation curve traits (milk yield at beginning of lactation, the rate to reach peak yield, a parameter related to maximum milk yield, the changes in curve shape after reaching maximum yield, peak time, peak milk, persistency) was fitted by Rook function and the inbreeding effect on these parameters for Holstein cows in Iran. For this purpose, the testday milk yield records of the first three lactations that were collected by the Animal Breeding Center of Iran from 1983 to 2017, were used. The Rook function parameters were calculated for all animals and the peak time, peak milk and persistency were estimated from the curve parameters. The estimation of variance components and genetic parameters of traits were performed by single and two trait analysis via Gibbs sampling method using of Gibbs3f90 software. The effect of inbreeding was negative on the most of the traits; especially those had a higher heritability and also decreased milk production persistency. The heritability range of the aforementioned traits varied from 0.0003 to 0.086 and the highest heritability was related to persistency trait (0.086) in second lactation and peak milk (0.067) in third lactation. In general, the parameters of the lactation curve had a low heritability, so genetic selection would not show favorable results and changes in environmental and management conditions could be more effective for improving these traits.