تاثیر سطوح مختلف پودر گیاه خارخاسک بر خصوصیات کمی و کیفی اسپرم بره‌های نر نژاد عربی

استفاده از گیاه خارخاسک می‌تواند باعث بهبود کیفیت منی در برخی از پستاندران و پرندگان شود. اما اطلاعاتی اندکی در مورد بره‌های نر تازه بالغ، در دسترس است. هدف این آزمایش، بررسی تاثیر سطوح مختلف گیاه خارخاسک بر خصوصیات کمی و کیفی اسپرم بره‌‌های نر تازه بالغ بود. در این تحقیق از 18 راس بره نر نژاد عربی، با میانگین سنی حدود سه ماه و میانگین وزنی 2±16/14کیلوگرم در قالب یک طرح کاملا تصادفی به سه گروه شش‌تایی تقسیم شده و سطوح مختلف گیاه خارخاسک شامل صفر (شاهد)، 15 و 30 گرم گیاه خارخاسک در کیلوگرم ماده خشک مصرفی برای مدت 5 ماه دریافت کردند. اسپرم‌گیری توسط دستگاه الکترواجاکولیتور دو مرتبه و به فاصله زمانی دو هفته از بره‌ها بعد از دریافت گیاه خارخاسک صورت گرفت. فراسنجه‌های کمی و کیفی منی شامل حجم و ph منی، غلظت اسپرم‌ها و نیز میزان تحرک، زنده‌مانی و ناهنجاری‌های مورفولوژیکی اسپرم‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. طبق نتایج، کمترین حجم منی مربوط به گروه شاهد بود (0/05>p). بیشترین میزان غلظت، تحرک و زنده‌مانی اسپرم متعلق به سطح 15 گرم گیاه خارخاسک درکیلوگرم ماده خشک مصرفی بود (0/05>p). سطح 30 گرم گیاه خارخاسک در کیلوگرم ماده خشک مصرفی بیشترین میزان ناهنجاری‌های مورفولوژیکی اسپرم را موجب شد(0/05>p). ph منی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (0/05>p). در کل با در نظر گرفتن همه شاخص‌ها اندازه‌گیری شده افزودن سطح 15 گرم گیاه خارخاسک درکیلوگرم ماده خشک مصرفی جیره باعث بهبود خصوصیات کمی و کیفی اسپرم در بره‌های نر تازه بالغ نژاد عربی می‌شود.

Effect of Different Levels of Tribulus terrestris Powder on quantity and Quality Characteristics of Arabic Male Lamb sperm

The use of the plant Tribulus Terrestris can improve semen quality in some mammals and birds. However, little information is available about adult male lambs. The purpose of this experiment was to investigate the effect of different levels of Tribulus terrestris on quantitative and qualitative characteristics of sperm of mature male lambs. In this study, 18 lambs of the arabi lambes age 3 monthes and average body weight 16.14±2 were divided into three groups of six in a completely randomized design, and received different levels of Tribulus terrestris including three groups: 1) without Tribulus terrestris (control), 2) 15 g/kg DM Tribulus terrestris and 3) 30 g/kg DM Tribulus terrestris for 5 months. The spermatogenesis was carried out by the electrocautery device two times a week from lambs after feeding Tribulus Terrestris. Quantitative and qualitative semen parameters including seminal volume and pH, sperm concentration, motility, survival and morphological abnormalities of sperms were evaluated. Results showed, the lowest semen volume was in the control group (p < 0.05). The highest concentration, motility and survival of sperm were from 15 g of Tribulus terrestris (p < 0.05). The level of 30 g of Tribulus terrestris showed the highest morphological abnormalities of sperm (p < 0.05). Mean pH was not affected by experimental treatments (p < 0.05). In conclusion, considering to all the measured parameters, adding 15 g of Tribulus terrestris per kilogram dry matter to the diet improved the quantitative and qualitative characteristics of sperm in the freshly mature arabi lambs.