مقایسه مدل‏های توصیف کننده منحنی شیردهی و بررسی اثر برخی عوامل غیر ژنتیکی بر پارامترهای آن در گاومیش‏

این مطالعه با هدف مقایسه مدل‏های وود، دایجکسترا و سینوسی جهت توصیف منحنی شیردهی گاومیش‏های خوزستان در دوره شیردهی اول و بررسی اثرات سال و فصل زایش و گله بر پارامترهای منحنی شیردهی انجام گردید. بدین منظور از 73169 رکورد تولید شیر روز آزمون 13757 راس گاومیش‏های شکم اول استفاده شد که توسط مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی، طی سال‌های 1372 تا 1392 جمع آوری شده بودند. با استفاده از رکوردهای روز آزمون، پارامترهای هر یک از مدل‏های توصیف کننده منحنی شیردهی با استفاده از نرم افزار sasو رویه nlinبرآورد شدند. جهت مقایسه مدل‏ها از شاخص‏های ضریب تبیین تصحیح شده، ضریب آکائیک تصحیح شده، مجموع مربعات خطا، ریشه میانگین مربعات خطا و تعداد گردش مدل استفاده شد. نتایج مقایسه مدل‏ها نشان داد که هر سه مدل وود، دایجکسترا و سینوسی توانایی توصیف منحنی شیردهی گاومیش‌های خوزستان در شکم اول زایش را دارند. اما مدل وود با داشتن ضریب آکائیک تصحیح شده، مجموع مربعات خطا و ریشه میانگین مربعات خطا کمتر، شایستگی بیشتری نسبت به دو مدل دیگر داشت. میانگین پارامترهای مدل وود شامل، a، b و cبه ترتیب برابر 36/2، 656/0 و 0009/0 برآورد گردید و میانگین زمان رسیدن به اوج شیردهی 84 روز بود. بیشترین و کمترین تداوم شیردهی به ترتیب در فصول تابستان و بهار به دست آمده است (p<0.05). تمامی پارامترهای مدل وود و ویژگی‏های شیردهی گاومیش تحت تاثیر اثر سال زایش، گله و اثر متقابل آنها قرار داشتند (p<0.05). بنابراین می‏توان از تابع وود برای ترسیم منحنی شیردهی گاومیش استفاده نمود.