برآورد مولفه های واریانس، روند و پارامترهای ژنتیکی صفت وزن تولد گاوهای هلشتاین در ایران

وزن تولد اولین صفت قابل رکوردبرداری بعد از تولد حیوان است که بر صفات رشد، تولیدی، تولیدمثل،  آسان‏زایی مادر و عملکرد آتی خود دام موثر است. در این بررسی، از اطلاعات 355582 رکورد وزن تولد گاوهای هلشتاین تحت پوشش مرکز اصلاح نژاد دام کشور، که طی سال‏های 1367 تا 1389 جمع آوری شده، استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون تابع درست­نمائی برای مقایسه بین مدل­های 1 تا 5 با مدل 6 اختلاف کاملا معنی­داری را نشان داد (001/0p<). توان آزمون تابع درست­نمائی برای مقایسه­های انجام شده بیشتر از 999/0 برآورد گردید و مدل 6 بهترین مدل شناخته شد. وراثت­پذیری مستقیم، مادری و وراثت­پذیری کل برای بهترین مدل برازش شده به ترتیب 269/0، 08/0 و 22/0  برآورد گردید. همچنین همبستگی ژنتیکی بین آثار ژنتیکی مستقیم و مادری 38/0 برآورد شد. روند ژنتیکی صفت وزن تولد افزایش نامنظمی را تا سال 1382 نشان داد (003/0 ±  016/0 کیلوگرم) و بعد از سال 1382  روند کاهشی داشت. نتایج حاصل از بررسی روند ژنتیکی نشان داد که از دیدگاه اصلاح نژاد، صفت وزن تولد تا کنون در گله­های گاو شیری مورد توجه قرار نگرفته است. همچنین نتایج حاصل از برآورد وراثت­پذیری صفت وزن تولد بیانگر آن بود که امکان پیشرفت ژنتیکی این صفت در جمعیت گاوهای هلشتاین به کمک انتخاب فراهم می­شود و صفت وزن تولد نیز می­تواند به عنوان معیار اصلاح نژادی در برنامه­های اصلاح نژادی مورد توجه قرار گیرد.