تجزیه ژنتیکی صفت شیر تولیدی گاوهای هلشتاین ایران در استانهای مختلف کشور

در این تحقیق، به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی شیر تولیدی گاوهای هلشتاین در تمام استان های کشور از اطلاعات مربوط به اولین دوره شیردهی 276767 گاو که از 583 گله طی سال های 1370 تا 1387 توسط مرکز اصلاح نژاد ایران جمع آوری شده بودند، استفاده گردید. صفت شیر تولیدی برای 305 روز شیردهی، دو بار دوشش در روز و سن معادل بلوغ توسط مرکزاصلاح نژاد کشور مورد تصحیح قرار گرفته بود. اطلاعات مربوط به حیواناتی که رکورد شیر تولیدی آن ها کمتر از 2500 و بیشتر  از 13000 کیلوگرم بود حذف شدند.  به منظور تعیین اثرات عوامل محیطی موثر بر صفت مورد بررسی از رویه مدل خطی عمومی (glm) استفاده شد و اثر سال زایش فصل زایش گله به عنوان اثر ثابت و اثر سن اولین زایش به عنوان یک عامل همبسته در مدل در نظرگرفته شدند. پیش بینی ارزش اصلاحی و فنوتیپی توسط یک مدل حیوانی تک متغیره با استفاده از روش حداکثر درست نمایی (reml) انجام شد. میانگین و انحراف معیار تولید شیر در کل کشور 1743±7944 کیلوگرم و وراثت پذیری آن 0.28 برآورد گردید. روند ژنتیکی و فنوتیپی شیر به ترتیب برابر2.4±46.4 و 5.7±147.27 کیلوگرم در سال به دست آمد (0.01> p). گروه بندی ارزش اصلاحی گاوهای ماده بر اساس منشا پدر (ایرانی، اروپایی، کانادایی و آمریکایی) نشان داد که کمترین و بیشترین ارزش اصلاحی به ترتیب مربوط به گاوهایی با منشا اسپرم ایرانی و آمریکایی می باشند (256 در مقابل 739 کیلوگرم). در این پژوهش، بیشترین میانگین ارزش اصلاحی و فنوتیپی شیر تولیدی مربوط به استان قزوین با میانگین ژنتیکی 577 و 9066  کیلوگرم به دست آمد. کمترین میانگین ارزش اصلاحی مربوط به استان قم با میانگین 27 کیلوگرم و کمترین میانگین فنوتیپی در استان خوزستان به میزان 5211 کیلوگرم مشاهده گردید. روند ژنتیکی در استان قزوین 50.7 و در استان خوزستان برابر 18.2 کیلوگرم در سال برآورد گردید. همچنین بهترین سن اولین زایش برابر 23 ماهگی به دست آمد.