استفاده از تجزیه علیت در بررسی روابط بین عملکرد و سایر صفات مورفولوژیک در چهار لاین جو آبی

به منظور تعیین همبستگی صفات مهم جو آبی با عملکرد دانه از طریق تجزیه علیت جهت گزینش لاین‌های پرمحصول، تعداد سه لاین جدید جو مقاوم به سرما (به شماره‌های c-81-13, c-81-11, c-81-15,) همراه با رقم والفجر (به عنوان شاهد) مورد مطالعه قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال‌های زراعی 89 - 1387 و در شهرستان بویراحمد اجرا گردید. پس از اجرای عملیات تهیه زمین، بذور لاین‌های جو به میزان450 دانه در متر مربع کشت شدند. در طول فصل رویش و پس از برداشت، بطور تصادفی 10 بوته برداشت شده و از صفات مهم زراعی مانند تعداد کل پنجه، تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، تعداد روز تا سنبله‌دهی، تعداد روز تا رسیدن، تعداد دانه در سنبله، طول سنبله، طول ریشک و وزن هزاردانه آماربرداری شد. با استفاده از نرم افزار mstat-c، تجزیه واریانس و مقایسه میانگین انجام و مناسب‌ترین ارقام و لاین ها گزینش گردیدند. از تجزیه واریانس و کوواریانس برای تعیین ضرایب همبستگی بین صفات و از تجزیه علیت جهت تجزیه ضرایب همبستگی به اثرات مستقیم و غیرمستقیم استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین عملکرد دانه لاین‌های مورد مطالعه تفاوت معنی‌دار در سطح احتمال 5% وجود دارد که نشان‌‌دهنده وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ‌ها است. در این رابطه بیشترین مقدار وراثت‌پذیری با 14/58 درصد متعلق به صفت تعداد کل پنجه‌ و بیشترین مقادیر تغییرات ژنوتیپی و فنوتیپی به ترتیب با 58/28 و 29/47 مربوط به صفت تعداد پنجه بارور بود. تجزیه و تحلیل‌های آماری نشان داد که بیشترین عملکرد دانه با متوسط عملکرد 52/6 و 49/6 تن در هکتار به ترتیب مربوط به تیمارهای c-81-13 و رقم والفجر بود.