تاثیر اختلاط مقادیر مختلف کاه و کلش گندم با خاک بر اجزای عملکرد دانه و تثبیت زیستی نیتروژن دو رقم لوبیا قرمز در گلخانه

بقایای گیاهی مواد مفیدی محسوب می‌شوند که می‌توانند تغییرات مهمی در ویژگی‌های زیستی، شیمیایی و فیزیکی خاک ایجاد کنند. به منظور بررسی میزان نسبی تثبیت زیستی نیتروژن در دو رقم لوبیا قرمز (.phaseolus vulgaris l) با وجود کاه و کلش گندم (.triticum aestivum l) و بدون آنها، آزمایشی در سال 1388 در گلخانه بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در باجگاه اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا و دو بار تکرار گردید. دو رقم لوبیای قرمز (لوبیا قرمز d81083 و قرمز صیاد) و چهار سطح کاه و کلش گندم (صفر، 1530، 3060 و 4590 کیلوگرم کاه و کلش گندم در هکتار به ترتیب صفر، 25، 50 و 75 درصد کاه و کلش باقیمانده از کشت یک هکتار گندم) به صورت فاکتوریل در گلدان‌ها قرار گرفتند. در ابتدای آزمایش، آزمون خاک انجام شد و در انتهای آزمایش، نیتروژن خاک و گیاهان اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که رقم صیاد وزن دانه در بوته، وزن غلاف در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و ارتفاع بوته بیشتری نسبت به لاین d81083 داشت، در حالی‌که وزن صد دانه آن کمتر بود. اختلاط کاه و کلش گندم به میزان 25 تا 50 درصد با خاک و سپس کشت لوبیا، باعث افزایش تثبیت زیستی نیتروژن گردید و افزایش بیشتر کاه و کلش به 75 درصد منجر به کاهش تثبیت نیتروژن شد. بیشترین تثبیت زیستی نیتروژن در رقم d81083 با 25 درصد کاه و کلش گندم به دست آمد که با رقم صیاد در 50 درصد کاه و کلش تفاوت معنی‌داری نداشت. بنابراین به نظر می‌رسد که برای بهبود تثبیت زیستی نیتروژن در ارقام مورد مطالعه لوبیا کاربرد حداقل 25 درصد کاه و کلش گندم می‌تواند مفید باشد.