تاثیر منابع کودی پتاسیم و روی بر عملکرد کمی و کیفی نخود دیم در سیستم‌ های مختلف خاک ورزی

استفاده از سیستم کشاورزی حفاظتی به جای کشاورزی مرسوم به عنوان راهکاری برای حفظ منابع تولید در بیشتر کشور‌های جهان گزارش شده است از سوی دیگر کود‌دهی صحیح یکی از تکنیک‌هایی است که پیش‌بینی می‌شود در افزایش عملکرد کمی و کیفی محصولات موثر باشد. در همین راستا آزمایشی در معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم در دو سال زراعی 1400- 1399 و 1401-1400به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار و به مدت 2 سال اجراء گردید. روشهای خاک‌ورزی در 3 سطح شامل خاک‌ورزی مرسوم، حداقل خاک‌ورزی و بدون خاکورزی در کرت‌های اصلی وتیمارهای عدم محلول‌پاشی و محلول‌پاشی کودهای مایع فسفیت پتاسیم، آمینو کلات پتاسیم و آمینو کلات روی هر کدام به میزان یک لیتر در هکتار و کود کلات روی با غلظت 1.5 درهزار در کرت‌های فرعی بود. نتایج نشان داد که اثر خاک‌ورزی بر شاخص‌های اندازه گیری شده معنی‌دار نشد. اثر منابع مختلف کودی بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و ارتفاع بوته در سطح 5 درصد معنی دار شد. از نظر میزان عملکرد دانه همه تیمارهای محلول پاشی با شاهد در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار داشتند. بیشترین عملکرد دانه از تیمار فسفیت پتاسیم با میزان عملکرد 539.9 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. اثر خاک ورزی بر میزان پروتئین، فسفر و روی در سطح 1 درصد معنی دار بود. اثر نوع کود بر میزان پروتئین، فسفر و روی در دانه در سطح 1 درصد معنی دار شد. کم ترین میزان پروتئین، فسفر و روی در دانه مربوط به تیمار شاهد بود.

the effect of potassium and zinc fertilizer sources on the quantitative and qualitative yield of dryland chickpeas in different tillage systems

after wheat and rice, legumes are one of the most important agricultural products that are used to feed the people of the world. the amount of protein in legumes is about twice that of cereals, and it is a good quality protein source that complements grain protein. among the legumes, chickpea (cicer arietinum l) with 17-24% protein and 40-50% starch and a significant amount of iron, phosphorus and many vitamins, is one of the legumes that has a significant amount of protein and a major contribution to the human diet especially the majority of people with low income (majnoon hosseini, 2017). despite the importance of the chickpea crop, few studies have been conducted on the application of micronutrients. proper fertilization is one of the techniques that is expected to be effective in increasing the yield of this crop per unit area and the quality of this crop (aktas, 2009). it has been reported that at least 30 to 50 percent of the crop yield was related to the optimal use of fertilizers (heisey norton, 2007). the optimal consumption of nutrients for the optimal production of crops varies depending on the type of soil in the region and agricultural operations, therefore, in case of changing the tillage method, it is necessary to choose a fertilizer formula that is compatible with the tillage method. materials and methods:this research was carried out as a split plot in the form of a randomized complete block design in 3 replications. experimental treatments included tillage methods in 3 levels including conventional tillage (ct), minimum tillage (mt) and no-tillage (nt) in the main plots, and treatments of foliar application were in sub-plots including no foliar application and foliar application of potassium phosphite liquid fertilizers, k-amino chelate and zn-amino chelate (one liter per hectare) and zinc chelate fertilizer( with a concentration of 1.5 per thousand) were in the sub-plots. in this project, mansour chickpea cultivar were planted with a density of 35 seeds per square meter at a depth of 5-7 cm and mechanized by a direct seeding machine (aske 2200) between november 15 and december 15 every year. foliar spraying of fertilizer treatments was done before flowering using a back sprayer. at the end of the growth period in july, 10 plants were harvested in each plot and indicators such as plant height, number of pods per plant, hundred seed weight, seed yield, and biological yield were measured.results discussion:the results showed that the effect of tillage on the measured indicators was not significant.