تاثیر مدیریت کم آبیاری بر ویژگی های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم گلرنگ زراعی

به‌ منظور بررسی تاثیر مدیریت کم آبیاری بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم گلرنگ زراعی، پژوهشی مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 97- 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. چهار سطح مدیریت کم ‌آبیاری شامل: شاهد، کم آبیاری ملایم، کم آبیاری متوسط و کم آبیاری شدید در کرت‌های اصلی و دو رقم گلرنگ زراعی پدیده و گلدشت در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. رژیم‌های کم آبیاری باعث کاهش معنی دار هدایت روزنه‌ای، سرعت فتوسنتز، شاخص کلروفیل و عملکرد دانه و روغن شد، ولی فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز، غلظت کربوهیدرات‌های محلول و غلظت مالون دی آلدئید افزایش یافت. در شرایط رژیم‌های مختلف کم-آبیاری، رقم گلدشت با بیشترین هدایت روزنه‌ای، سرعت فتوسنتز، شاخص کلروفیل، فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز، غلظت کربوهیدرات‌های محلول و کمترین غلظت مالون دی آلدئید دارای بالاترین عملکرد اقتصادی دانه و روغن بود و به دلیل عملکرد دانه بالاتر دارای مقادیر عملکرد روغن بالاتری بود و برای شرایط محدودیت آبی توصیه می شود. رژیم‌های کم‌آبیاری ملایم، متوسط و شدید منجر به کاهش معنی‌دار عملکرد روغن در هر دو رقم به ترتیب به میزان 31، 42 و 63 درصد شد. مرحلة رشدی گیاه و شدت تنش نقش مهمی در واکنش ارقام به تنش رطوبتی داشت. رژیم کم آبیاری متوسط سبب کاهش 42 درصدی عملکرد روغن شد، ولی با توجه به کاهش 20 درصدی مصرف آب در مقایسه با آبیاری مطلوب به عنوان راهبرد مناسب کاهش مصرف آب در این منطقه توصیه می‌شود.

effects of deficit irrigation management on physiological and biochemical properties of two safflower cultivars

drought is one of the major environmental stress induced by global climate change that adversely affects the growth and development of plants and causes significant yield losses in the oil seed crop, safflower. drought stress adversely impacts growth and productivity with various physiological and biochemical processes such as stomatal conductance, photosynthesis, chlorophyll content, carbohydrate metabolism, lipid peroxidation, and antioxidant defense system. as, the water resources used for irrigated agriculture are decreasing in many agricultural regions of the world, therefore, irrigation management under water scarcity is increasingly important. various deficit irrigation management strategies have been developed in different agroclimatic regions to improve crop performance under water deficit conditions. however, it is very important to develop crop management strategies that make plants suited for stressful environmental conditionsmaterial and methods in order to study of deficit irrigation management on physiological and biochemical traits of two safflower cultivars, a field experiment was carried out in a split-plot arrangement in a randomized complete block design with three replications. the experimental site (32° 22’ n, 48° 07’ e), was located at shahid chamran university of ahvaz, with a subtropical hot desert climate. main plots consisted of four irrigation regimes including; control (irrigation treatments: 80%, 80%, 80%, and 80% of field capacity), mild (irrigation treatments: 60%, 80%, 80%, and 40% of field capacity), moderate (irrigation treatments: 60%, 60%, 60%, and6% of field capacity) and severe (irrigation treatments: 40%, 60%, 60%, and 60% of field capacity), and sub-plots consisted of two sunflower cultivars including; padideh and goldasht. irrigation treatments were applied at stem elongation, branching, flowering, and grain-filling stages.