بررسی میزان آلودگی شیرهای خام به آفلاتوکسینm1 در شهرستان خوی

آفلاتوکسین‌ها متابولیت‌های سمی قارچ‌ها هستند که توسط گونه‌های مختلف آسپرژیلوس تولید می‌شوند. این سموم در ایجاد بیماری‌هایی از قبیل سرطان کبد، هپاتیت مزمن و سیروز نقش بسیار مهمی دارند. هدف از این مطالعه تعیین میزان آفلاتوکسین m1 در شیر خام جمع‌آوری شده و بررسی وجود قارچ‌های مولد آن در خوراک دام شهرستان خوی می‌باشد. در یک مطالعه توصیفی تحلیلی از شیرهای خام جمع‌آوری شده مناطق مختلف شهرستان خوی به طور تصادفی چند نمونه در فاصله زمانی نیمه دوم فصل تابستان تا نیمه اول فصل زمستان انتخاب گردید. بعد از سانتریفوژ کردن نمونه‌ها بخش فوقانی شیر سانتریفوژ شده که شامل چربی‌های شیر بود خارج و کنار گذاشته شد و بخش پائینی شیر سانتریفوژ شده که فاقد چربی بود، با روش الایزا و با کیت مخصوص ساخت شرکت rbiopharm،  آنالیز و مقدار آفلاتوکسین آن‌ها تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد از 133 نمونه شیر خام که در نیمه دوم فصل تابستان (ماه‌های مرداد و شهریور) و نیمه اول فصل زمستان (ماه‌های مهر، آبان و آذر) در سال 1394 نمونه‌برداری شده و به روش الایزا مورد آزمایش قرار گرفته اند، 06/51 درصد نمونه‌ها در نیمه دوم فصل تابستان با محدوده صفر تا 0/8 میکروگرم بر لیتر آلوده به آفلاتوکسین m1 بودند و در 51/45 درصد از نمونه‌های آلوده میزان میانگین آفلاتوکسین بیش از استاندارد اروپا (05/0 میکروگرم بر لیتر) بود. همچنین 32/52 درصد نمونه‌ها در نیمه اول فصل زمستان با محدوده 5/0 تا 0/8 میکروگرم بر لیتر به آفلاتوکسین m1 آلوده بوده و در 47/60 درصد از نمونه‌های آلوده میزان میانگین آفلاتوکسین بیش از استاندارد اروپا (05/0 میکروگرم بر لیتر) بود. گونه‌های (r. stolonifer) rhizopus stoloniferوaspergillus flavus (a. flavus) و a. clavatus)  aspergillus clavatus) به طور مشترک در همه گاوداری‏های مورد مطالعه بر روی خوراک‏های دام یافت شد. حضور آفلاتوکسین در لبنیات یک مشکل بسیار جدی و مهم برای سلامت عمومی است، مخصوصاً نوزادان و کودکان که بیشترین مصرف‌کننده این محصولات بشمار می‌روند. برای کاهش میزان آفلاتوکسین در شیر، کنترل تغذیه دام‌های شیرده که به نوعی از شیر آن‌ها استفاده می‌شود از لحاظ آلودگی به آفلاتوکسین m1 باید مورد توجه قرار گیرد.