بررسی ویژگی‌های ریخت‌شناسی بیضه و اپیدیدیم و ارتباط آنها با شاخص‌های اسپرم اپیدیدیمی در بز سیاه لری

هدف از انجام این پژوهش یافتن ارتباط بین ویژگی‌های ریخت‌شناسی بیضه و اپیدیدیم با شاخص‌های اسپرم اپیدیدیمی بود. بدین منظور از 53 جفت بیضه بز سیاه لری استان کهگیلویه و بویراحمد در سنین کمتر از شش ماه، شش ماه تا یک‌سال، یک تا دو سال، دو تا سه سال و سه تا چهار سال استفاده شد. پس از ذبح حیوانات در کشتارگاه صنعتی یاسوج، بیضه آن‌ها بلافاصله به آزمایشگاه منتقل شد. سپس ویژگی‌های ریخت‌شناسی بیضه و اپیدیدیم و همچنین وزن این اندام‌ها اندازه‌گیری شده و پس از آن ارزیابی ویژگی‌های اسپرم اپیدیدیمی شامل غلظت، درصد اسپرم‌های جنبا، زنده و بهنجار و ارتباط این ویژگی‌ها با شاخص‌های ریخت‌شناسی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد هم‌بستگی معنی‌داری بین وزن بیضه‌های چپ و راست با درصد اسپرم‌های زنده، مرده، بهنجار وجود ندارد، اما هم‌بستگی معنی‌داری بین محیط بیضه چپ و راست با غلظت اسپرم‌ها وجود داشت (p<0/05). وزن، طول، ضخامت، محیط و عرض بیضه چپ از بیضه راست بیشتر بود ولی این تفاوت معنی‌دار نبود. همچنین وزن و طول بدنه و طول دم در اپیدیدیم راست نسبت به چپ بیشتر بوده و طول کل و طول سر در اپیدیدیم چپ نسبت به راست بیشتر بود. با این وجود تفاوت معنی‌داری بین پارامترهای اپیدیدیم چپ و راست در هر سن وجود نداشت. همچنین درصد اسپرم‌های زنده در سن یک تا دو سالگی نسبت به سایر سنین بیشتر بود.