مروری بر عفونت اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال، علائم، بیماری‌زایی و اهمیت آن در صنعت طیور ایران

عفونت اورنیتوباکتریوم رینوتراکئال (ort) یک بیماری مسری باکتریایی پرندگان و به طور عمده در ماکیان و بوقلمون است که موجب اختلال تنفسی، تلفات و حذف کشتارگاهی شده و سالیانه خسارات سنگینی در سراسر دنیا به صنعت طیور وارد می‌نماید. علائم بیماری در عفونت‌های طبیعی و تجربی ort، آلودگی‌های همزمان با سایر عوامل بیماری‌زای طیور، بیماری‌زایی و همچنین اهمیت بیماری از نظر اقتصادی و بهداشت عمومی مرور شده و مورد تحلیل قرار گرفته است. علائم تنفسی نظیر پنومونی، علائم عصبی، کاهش رشد، افت تولید تخم مرغ و آسیت از جمله علائم مشاهده شده در ایران است. وجود قالب چرکی در نای و نایژه‌ها و تلفات در عفونت طبیعی و تجربی ort به همراه ویروس آنفلوانزای h9n2 در ایران دیده شده است. در صورتی‌که درآلوده سازی تجربی ویروس به تنهایی علائم بالینی شدید و تلفاتی دیده نشد. اورنیتوباکتریوز در نژادهای مختلف ماکیان ایران و همچنین در بوقلمون‌ها با شیوع بالایی گزارش شده است. بیماری‌زایی سویه‌های ort متفاوت بوده و امکان بروز سویه‌های با حدت بالاتر‌، همواره بایستی مورد توجه قرار گیرد. مطالعات محدودی در خصوص عوامل حدت این باکتری نظیر مکانیزم غیر سیدروفوری کسب آهن، فعالیت آنزیم نورامینیداز و پروتئین شبه همولیزین انجام شده است. برای مقابله با بیماری، واکسیناسیون با واکسن اتوژن، درمان دارویی بر اساس آنتی بیوگرام و مدیریت استرس‌ها و عوامل بیماری‌زای همزمان، از جمله راه‌های موثر است. پایین آوردن سن کشتار در جوجه‌های گوشتی یکی دیگر از راه‌های مقابله با خسارت‌های ناشی از ort است.