مطالعه تکوین ساختار بافتی صلبیه و قرنیه چشم در جنین شترمرغ نژاد کانادایی

باتوجه به ارزش اقتصادی بسیار بالای شترمرغ، برای ارتقای هرچه بیشتر صنعت پرورش این حیوان و افزایش بهره وری ، داشتن اطلاعات کافی در زمینه های مختلف علمی از جمله شناخت دقیق ساختارهای بافتی ارگان های بدن این حیوان ضروری به نظر می رسد. چشم شتر مرغ از نظر قرنیه نزدیک ترین چشم به انسان است و بعلت خصوصیات آناتومیکی مشابه می تواند در پیوند قرنیه انسان از قرنیه شتر مرغ استفاده شود. جهت این تحقیق از تعداد 12 عدد تخم شترمرغ نطفه دار سالم در سنین 22، 26، 30و 36 روزگی جنینی و سه قطعه جوجه یک روزه استفاده شد. جهت بررسی بافت شناسی مقاطعی از کل چشم گرفته شد و به روش هماتوکسیلین ایوزین و ماسون تری کروم رنگ آمیزی گردید. سپس در سنین مختلف لایه های مختلف صلبیه و قرنیه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان دادکه در 22 روزگی جنینی هر سه لایه اصلی چشم ( فیبروزی، عروقی و عصبی) تشکیل شده است. همچنین در صلبیه علاوه بر بافت همبند مزانشیمی، غضروف شفاف هم مشاهده گردید. با افزایش سن در سنین بالاتر قطر این غضروف افزایش یافته بود و بصورت بند بند در اطراف چشم مشاهده گردید در قسمت قدامی صلبیه، در محل اتصال آن به قرنیه بافت استخوانی وجود داشت که این بافت در شترمرغ در سن 30 روزگی مشاهده و در سنین بالاتر تکمیل گردیده بود. در سن 22 روزگی قرنیه از بافت پوششی نازکی تشکیل شده بود که بافت آن از نوع سنگفرشی غیر کراتینه و چند لایه بنظر می رسید. تعداد لایه ها ی بافت پوششی حداکثر 2 تا 3 لایه بنظر می رسید که با افزایش سن بر تعداد لایه های آن افزوده گردید. استرومای قرنیه بسیار وسیع بود و غشای بومن نامشخص بود. غشای دسمه در سن 22 روزگی بطور ضعیفی مشخص بود که بصورت چین خورده دیده شد. همچنین داخلی ترین لایه قرنیه که اندوتلیوم می باشد مشاهده شد که از نوع مکعبی ساده تعیین گردید.با افزایش سن اپیتلیوم قرنیه ضخیم تر و بر تراکم الیاف استروما افزوده شده بود و غشاهای بومن و دسمه مشخص شده بودند.