بررسی اثر چهار گیاه دارویی (نعناع، زیره سبز، بومادران،کلپوره) بر سیستم ایمنی و جمعیت باکتریایی ایلیوم جوجه های گوشتی

تاثیر چهار گیاه دارویی دارای خاصیت ضد باکتریایی بر سیستم ایمنی و جمعیت باکتریایی ایلیوم جوجه های گوشتی با استفاده از 336 قطعه جوجه نر یک روزه سویه تجاری راس در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار و 4 تکرار مطالعه شد. گیاهان دارویی زیره سبز، نعناع، بومادران و کلپوره به ترتیب در مقادیر 5/1، 3/0، 2/0، و 2/0 درصد به جیره اضافه شدند. دو جیره حاوی آنتی بیوتیک و بدون آنتی بیوتیک به ترتیب به عنوان شاهد مثبت و منفی در نظر گرفته شد. به منظور بررسی وضعیت سیستم ایمنی جوجه ها، در هفته پنجم دوره آزمایشی خونگیری انجام شد. در انتهای دوره پرورش سه قطعه جوجه از هر واحد آزمایشی انتخاب و بلافاصله پس از کشتار، از محتویات ایلیوم آنها نمونه برداری شد. اثر گیاهان دارویی مورد مطالعه بر میزان تیتر پادتن علیه ویروس نیوکاسل معنی دار نبود ولی میزان هتروفیل ها در پرندگانی که در جیره خود بومادران مصرف کردند افزایش معنی داری را نشان داد (05/0 > p). جمعیت کلستریدیوم های موجود در ایلیوم جوجه های مربوط به تیمار نعناع نسبت به سایر تیمارهای گیاهان دارویی کمتر بود (05/0 > p ). جمعیت بیفیدوباکترها در ایلیوم جوجه هایی که جیره حاوی کلپوره و بومادران مصرف کردند کاهش یافت (05/0 > p) ولی فراوانی آنها در تیمارهای شاهد بالاتر بود. نتایج این مطالعه نشان داد که گیاهان دارویی مورد مطالعه اثرات متفاوتی بر سیستم ایمنی و فلور میکروبی ایلیوم جوجه های گوشتی دارند و نعناع می تواند برای کنترل عفونت کلستریدیومی در دستگاه گوارش و بومادران برای تقویت سیستم ایمنی جوجه های گوشتی به کار رود.