مطالعه روند تغییرات تبخیر از تشت در گستره اقلیمی ایران

هدف از انجام این تحقیق، بررسی روند تغییرات تبخیر از تشت در مقیاس زمانی سالانه و فصلی در 14 ایستگاه سینوپتیک ایران با استفاده از روش های پارامتری و ناپارامتری می باشد. ابتدا داده های موجود توسط آزمون کولموگروف اسمیرنوف مورد آنالیز قرار گرفت و مشخص گردید که توزیع داده ها نرمال است. سپس دو آزمون من- کندال و ضریپ اسپیرمن که جز روش های ناپارامتری به شمار می روند و دو روش تحلیل رگرسیون و ضریب پیرسون که جز روش های پارامتری می باشد جهت تحلیل روند داده های تبخیر از تشت به کار گرفته شدند.14 ایستگاه در بازه زمانی 2005-1985 انتحاب و چهار آزمون فوق بر روی آنها اعمال گردید. نتایج روند یابی با آزمون من-کندال نشان می دهد که در سری سالانه 5/21 درصد، در سری بهار و تابستان هفت درصد از ایستگاه ها دارای روند افزایشی بودند همچنین در فصل تابستان 50 درصد، بهار 43 درصد، پاییز 14 درصد و سالانه 5/21 درصد از ایستگاه های مورد مطالعه دارای روند کاهشی بودند. بر اساس روش ضریب همبستگی پیرسون در سری سالانه 5/28 درصد، در فصول بهار و تابستان هفت درصد از ایستگاه های مورد مطالعه دارای روند افزایشی بودند همچنین در سری سالانه 5/21 درصد، بهار 43 درصد، تابستان50 درصد و پاییز 14 درصد از ایستگاه ها دارای روند کاهشی بودند. در این تحقیق مشخص گردید در سری زمانی تابستان 57 درصد از ایستگاه های مورد مطالعه بر اساس روش من- کندال، روش اسپیرمن و روش پیرسون دارای روند بوده اند. در مجموع روند کاهشی تبخیر از تشت بیشتر از روند افزایشی تبخیر از تشت می باشد. نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد علیرغم افزایش دما در اکثر مناطق، کاهش تبخیر از تشت یا پدیده تناقض تبخیر در ایران نیز اتفاق افتاده است. این کاهش تبخیر از تشت با توجه به اقلیم خشک و نیمه خشک ایران در مطالعات منابع آب و هواشناسی حایز اهمیت است.