تاثیر ویژگی‌های مورفولوژیک بذر چند گونه گیاهی بر شستشوی آنها از سطح شیروانی‌های خاکی

در این پژوهش حساسیت بذر گونه‌های گیاهی چمن (.poa annua l)، شبدر ترشک (oxalis curniculatum)، یونجه (medicago sativa) و تمشک (.rubus caesius l) نسبت به شستشو یا هدررفت از سطح شیبدار مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور ابتدا جرم، سطح، حجم، چگالی، نسبت سطح به جرم، شاخص صافی و شاخص بی‌قاعدگی بذور اندازه‌گیری و محاسبه شد. 100 عدد بذر از هر گونه به طور یکسان بر روی قطعه نمونه با زاویه شیب 25، 45 و 65 درجه توزیع شده و سپس آزمایش شبیه‌سازی باران به مدت 40 دقیقه بر روی آن به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان آبشویی بذر مربوط به 10 دقیقه اول شبیه‌سازی باران بود که در آن بذر شبدر و تمشک به طور معنی‌داری بیشتر از سایر گونه‌ها از سطوح با زاویه شیب 25، 45 و 65 درجه شستشو یافتند. در تمام طول مدت شبیه‌سازی، بذر شبدر ناپایداری بیشتری نسبت به بذر سایر گونه‌ها از خود نشان داد، به جز 10 دقیقه پایانی شبیه‌سازی روی سطوح شیبدار 25 و 65 درجه که در آنها درصد آبشویی بذر تمشک به طور معنی‌داری بیشتر از سایر گونه‌ها بود. به نظر می‌رسد که علت این موضوع، بالاتر بودن شاخص صافی بذر تمشک ‌باشد. پایدارترین بذر متعلق به گونه چمن بود که در هر سه زاویه شیب 25، 45 و 65 درجه کمترین میزان هدررفت را در تمام طول مدت زمان شبیه‌سازی باران داشت. با افزایش زاویه شیب، میزان آبشویی بذر گونه‌های مذکور به طور معنی‌داری افزایش یافت، به طوری که در زاویه شیب 65 درجه بیشترین میزان آبشویی و در زاویه شیب 25 درجه کمترین میزان آبشویی یا هدررفت مشاهده شد.