ارزیابی وضعیت فعلی بیابان زایی منطقه زهک سیستان با تاکید بر معیار فرسایش آبی

جهت ارزیابی و تهیه نقشه بیابان زایی تاکنون تحقیقات بسیار زیادی در داخل و خارج کشور صورت گرفته که منجر به ارایه مدل های منطقه ای فراوانی شده است. به منظور ارایه یک مدل منطقه ای و ارزیابی کمی وضعیت فعلی بیابان زایی محدوده ای با وسعت 88350 هکتار در منطقه زهک سیستان در نظر گرفته شد. در این تحقیق ابتدا براساس تلفیق اطلاعات مربوط به نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، عکس هوایی و بازدید های صحرایی، منطقه مورد مطالعه به 11 رخساره تفکیک گردید که هر رخساره ژیومورفولوژی به عنوان واحد اصلی ارزیابی وضعیت فعلی بیابان زایی مدنظر قرارگرفت. با توجه به تجزیه، تحلیل و تلفیق دو روش fao-unep و micd که از مطرح ترین مدل های بیابان زایی در خارج و داخل کشور محسوب می گردند، تلاش گردید تا شاخص های موثر مبتنی بر فرسایش آبی براساس نوع کاربری اراضی شناسایی و مناسب ترین آنها انتخاب شوند و در قالب یک مدل منطقه ای بیابانزایی و با توجه به ارزش عددی هر یک از شاخص ها در هر واحد کاری و سپس در کل منطقه مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. در نهایت وضعیت فعلی شدت بیابان زایی منطقه با تاکید بر معیار فرسایش آبی در چهار کلاس ناچیز و کم، متوسط، شدید و بسیار شدید برآورد گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که در مدل پیشنهادی منطقه ای، عرصه مورد مطالعه از نظر شدت بیابان زایی در حدود 4915 هکتار (9/5 درصد) در کلاس کم (i)، حدود 78599 هکتار (1/94 درصد) در کلاس متوسط (ii) قرار دارند. همچنین متوسط وزنی ارزش کمی در کل منطقه 19/15 =ds برآورد گردید که بیانگر وجود کلاس شدت بیابان زایی متوسط در کل منطقه می باشد.