شبیه سازی و تحلیل مکانی- زمانی خشکسالی هواشناسی در حوزه های آبریز کارون، کرخه و دز

خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که برخلاف سایر حوادث غیر مترقبه دارای ماهیت تدریجی بوده و تبعات اقتصادی-اجتماعی و زیست محیطی ناگواری از قبیل قحطی، افول تمدن ها و تغییر اکوسیستم را به دنبال دارد. بررسی و تحلیل خشک سالی گام مهمی در راستای شناخت ماهیت این پدیده است و از این طریق می توان اثرات آن را کاهش داد. در این مقاله خشک سالی هواشناسی در حوزه های کرخه و کارون و دز شبیه سازی گردید و مورد تحلیل قرار گرفته است. ابتدا با یک روش مدل سازی که ترکیبی از توابع متعامد تجربی (eof)، مدل سازی استوکاستیک و روش میان یابی کریجینگ بود مناطق همگن بارش ماهانه در حوزه های مذکور برای تحلیل خشک سالی هواشناسی مشخص گردیدند. مدل سازی استوکاستیک برای چهار سری زمانی منطقه ای توابع فراوانی (pc ) که در مجموع 9/86 درصد تغییرات را پوشش می دادند انجام و به دنبال آن سری زمانی بارش ماهانه برای هر کدام از 291 سلول منطقه تحقیق به طول 1000 سال تولید گردید. تحلیل خشک سالی هواشناسی با در نظر گرفتن حد آستانه 70 درصد برای هر کدام از سلول ها انجام شد و پارامترهای خشک سالی شامل بزرگی، تداوم، مساحت تحت پوشش، کل حجم کمبود و حجم کمبود نسبی محاسبه گردید. پس از طبقه بندی خشکسالی ها از لحاظ مساحت منطقه، منحنی های بزرگی- مساحت- فراوانی(saf) و تداوم-مساحت-فراوانی (daf) استخراج گردیدند.