تحلیل مکانی زمین لغزش در ارتباط با زمین ساخت فعال بر مبنای شاخص‌های ریخت‌زمین‌ساخت در آبخیز رود خیرآباد

فعالیت‌های نوزمین‌ساخت نقش مهمی در افزایش روی‌داد زمین‌لغزش دارد. این پژوهش برای بررسی ارتباط و اندازه‌ی تاثیرپذیری رخ‌داد زمین‌لغزش از زمین‌ساخت فعال در آبخیز رود خیرآباد انجام شد. فعالیت نوزمین‌ساخت در چهار زیرحوزه‌ی این رود بر پایه‌ی شش شاخص ریخت‌زمین‌ساخت (مورفوتکتونیک) v/a، bh، p، br، ff و tf محاسبه شد. این شاخص‌ها در هر زیرحوزه با نرم‌افزار آرک جی‌آی‌اس و مدل رقومی ارتفاعی (dem10m) و افزونه‌ی archydro به‌دست آمد. هر شاخص از دیدگاه فعالیت زمین‌ساختی به سه رده تقسیم شد، و برپایه‌ی تقسیم‌بندی هر شاخص، تراز فعالیت زمین‌ساختی کل بر پایه‌ی شاخص زمین‌ساخت فعال نسبی (iat) منطقه تعیین شد. فعالیت نوزمین‌ساخت در زیرحوزه‌ی شاه‌بهرام خیلی‌زیاد، در زیرحوزه‌های دهدشت و سرپری زیاد، و در زیرحوزه‌ی خیرآباد کم‌ بود. با روی‌هم‌گذاشتن نقشه‌ی پراکنش زمین‌لغزش با نقشه‌ی پهنه‌بندی زمین‌ساخت فعال، درصد تراکم زمین‌لغزش در پهنه‌های گوناگون زمین‌ساختی، و نقش زمین‌ساخت فعال در رخ‌داد زمین‌لغزش آشکار شد. نتیجه نشان داد که 587/75 هکتار از پهنه‌ی زمین‌لغزش‌ها در محدوده‌ی با فعالیت زمین‌ساختی خیلی‌زیاد (33/13% از پهنه‌ی کل حوزه) بود. بر همین پایه 199/09 هکتار از وسعت زمین‌لغزش‌ها در محدوده‌ی با فعالیت زمین‌ساخت زیاد و کم‌ (بیش از 66% از کل حوزه) روی داده‌است. این پراکنش نشان‌دهنده‌ی وابستگی رخ داد زمین‌لغزش به زمین‌ساخت فعال و نقش زمین‌ساخت فعال در روی‌داد زمین‌لغزش است.

spatial analysis of landslides in relation to active tectonics based on morphotectonic indices in kheirabad river basin

neotectonic activity plays an important role in increasing the occurrence of landslides. the purpose of this study is to investigate the relationship and the extent of landslide occurrence from active tectonics in the kheirabad river basin river. for this purpose, neotectonic activity in four subbasins of this river and based on six morphotectonic indicators; v/a, bh, p, br, ff, and tf were calculated. the mentioned indices were extracted in each subbasin using arc gis 10.4 software and digital elevation model (dem 10 m) as well as the archydro plugin. each index was divided into three categories in terms of tectonic activity, and finally, based on the segmentation of each index, the level of tectonic activity of the region was determined on the basis of the index of relative tectonic activity index (iat). and the area of the study was divided into 3 categories. the results showed that neotectonic activity is very high in shahbahram subbasin and high tectonic activity in dehdasht and sarpari subbasins and low tectonic activity in kheirabad subbasin., finally, by cross overlaying of the landslide inventory map to the relatively active tectonic zonation map, the percentage of landslides that occurred in each tectonic region and the role of active tectonics in landslide occurrence was determined. the results showed that 74.69% (587.75 ha) of landslides occurred in the area with high tectonic activity, which covers only 33.11% of the total area of the study basin. accordingly, 199.09 hectares of landslides occurred in areas with moderate and low tectonic activity, which constitutes more than 66/89% of the total basin. this distribution indicates the dependence of the landslide occurring with active tectonics, in other words, the role of active tectonics in the occurrence of landslides.