بررسی کیفیت آب زیرزمینی و معرفی عامل‌های شیمیایی اصلی آن در ایستگاه آبخوان‌داری کوثر

از سال 1397 تا 1399  از 20 چاه آب کشاورزی در آبخوان گربایگان فسا نمونه‌های فصلی آب زیرزمینی برداشته، و ویژگی‌های شیمیایی آن‌ها شامل هدایت الکتریکی، اسیدیته، مجموع مواد جامد حل‌شده (tds)، سختی کل، نسبت ‌جذب ‌سدیم (sar)، غلظت یون سولفات، کلر، پتاسیم، سدیم، منیزیوم، کلسیم، و بی‌کربنات سنجیده و بررسی شد. در این آبخوان میانگین هدایت ‌الکتریکی dsm1 4/7، اسیدیته‌ 7/5، و میانگین نسبت ‌جذب‌سدیم آب حدود 6/7 بود. به‌جز بی‌کربنات تفاوت مقدار عامل‌های شیمیایی دیگر میان جایگاه‌های نمونه‌برداری در تراز 1% معنادار بود. تحلیل مولفه‌های اصلی tds،so42، hco3 وna+ را موثرترین متغیرها در بازتاب‌دادن کیفیت آب زیرزمینی آبخوان تعیین کرد. تحلیل عاملی نیز زیاد بودن اندازه‌ی th، na+، و hco3 را نشان داد. تحلیل خوشه‌یی اندوخته‌های آب محدوده‌ی مرکزی آبخوان را در یک گروه با شباهت 97%، و دو گروه با شباهت‌های 93 و 70% جا داد. گروه نخست بیش‌ترین تاثیر را از پخش سیلاب و تغذیه‌ی مصنوعی می‌گیرد، و دو گروه دیگر در منطقه‌های حاشیه یا بیرون از طرح جا می‌گیرند. اگرچه مدیریت بهره‌برداری نامناسب و برداشت از آبخوان بی‌رویه است، کیفیت آب زیرزمینی در ناحیه‌های مرکزی آن ‌که بیش‌تر متاثر از تغذیه‌ی سیلاب است، بهتر است.

Analysis of Groundwater Quality and Determination of its Main Chemical Factors in the Kowsar Aquifer Management Station

Groundwater samples were prepared from 20 wells in the Gareh Bygone aquifer during the 2018 to 2020 years seasonally. Chemical characteristics of these samples including EC, pH, TDS, TH, SAR, SO42, Cl, Na+, K+, Mg+2, Ca2+ and HCO3 were analyzed. The average of water salinity was 4.7dS/m, the acidity was 7.5, the average SAR value is about 6.7 and in some wells, this factor is about 10.6. Analysis of variance shows that all chemical characteristics except HCO3 have a significant difference. The principal component analysis identifies TDS, SO42, HCO3 and Na as the most effective variables in reflecting groundwater quality. Factor analysis also shows high TH, Na+, and HCO3. Aquifer water resources are divided into three separate groups. The first group (with 97% similarity) receives the most impact from floodwater spreading and artificial recharge, and the other two groups (with 93 and 70% similarity) are located in the marginal areas or outside the floodwater spreading system. Despite poor management and uncontrolled discharge of the aquifer, at least in the central parts of the aquifer, which are more affected by artificial recharge by floodwater spreading, groundwater quality is more desirable.