تاثیر حالت های ممکن تغییر کاربری زمین بر روان‌آب با مدل وِتسپا با روی‌کرد تخصیص سنجه در آبخیز کارخانه، استان همدان

تغییر کاربری زمین یکی از مهم ترین تاثیرهای انسان در چرخه‌ی آب‌شناسی حوزه‌ها است. مدیریت نااصولی حوزه‌های آبخیز باعث افزایش حجم روان‌آب و روی‌دادن سیلاب می شود. هدف این پژوهش بررسی اثر تغییر کاربری زمین بر روان‌آب آبخیز کارخانه با روی‌کرد تخصیص سنجه است. با تخصیص سنجه می‌توان سرعت واسنجی مدل را افزایش داد. این سنجه‌ها با دانش به‌دست آمده از تجزیه‌تحلیل حساسیت سنجه‌ها، شرایط منطقه، فرآیندهای آب شناسی و تجربه‌های کاربر مدل تخصیص داده می‌شود. نتیجه‌های به‌دست‌آمده از ارزیابی مدل وتسپا با روی‌کرد تخصیص سنجه برای شبیه‌سازی جریان با معیار ارزیابی نشساتکلیف 60/18 % و معیار کلینگگوپتای 76 % بود. با این معیارها، کارآیی مدل در روی‌کرد تخصیص سنجه مناسب بود، و در اعتبار سنجی نتیجه‌های منطقی و باثباتی نشان داد. تاثیر تغییر کاربری زمین بر روان‌آب آبخیز کارخانه مشهود است، به‌طوری که آب‌دهی اوج در حالت بدبینانه‌‌ی دو  15/74% افزایش، و در حالت خوش‌بینانه‌ی سه 11/33% کاهش داشت.

The Effect of Land Use Change Scenarios on Runoff Using WETSPA Model with Parameter Allocation Approach in Karkhane Watershed, Hamedan Province

The most important human impact on the hydrological cycle of watershed is land use change. Improper management of land use increases the volume of runoff and the frequency of floods. The main purpose of this study is to investigate the effect of land use change on discharge outflow in Karkhane Watershed using the Parameter Allocation Approach. Then, utilizing the philosophy of a modelling framework proposed by Bahremand (2016), we show how calibration of most model parameters can be avoided by allocating or presetting these parameters utilizing knowledge gained from sensitivity analyses, field observations and a priori specifications as a part of a parameter allocation procedure. Evaluation of the WetSpa model performance using the Allocation Parameter Approach to simulate the daily hydrograph based on the NashSutcliffe and KlingGupta showed that the values of these criteria are 60.18 percent and 76 percent respectively. Based on this efficiency criterion, the model in the parameter allocation approach has a good performance and shows consistency in the validation period. The results showed that land use change affects the runoff of the Karkhane watershed so that in the pessimistic scenario 2, the peak discharge has increased by 15.74% and in the optimistic scenario 3; the peak discharge has decreased by 11.33.