|
|
|
|
منشایابی ماده‌ی فرسایش‌یافته در آبخیز سد قشلاق سنندج به روش زمین‌شیمیایی و مبتنی بر تحلیل های آماری دو مرحله‌یی
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
شریفی پیام ,فیض نیا سادات ,احمدی حسن ,چپی کامران
|
|
منبع
|
پژوهش هاي آبخيزداري - 1400 - دوره : 34 - شماره : 4 - صفحه:74 -87
|
|
چکیده
|
توجه به اندازه‌ی نقش هر واحدهای سنگ شناسی در تولید رسوب حوزه یکی از اولویت های مهم در مدیریت آبخیز است. یکی از روش های مهم برای منشایابی رسوب روش زمین‌شیمیایی است که از آن برای تعیین منشا فرسایش‌یافته‌‌های آبخیز سد قشلاق سنندج به‌کارگرفته‌شده است. نمونه های ماده‌ی فرسایش‌یافته بررسی‌شده در این پژوهش واحدهای سنگ شناسی مختلف منبع تولید رسوب، و رسوب‌های پشت سازه های رسوب‌گیر بود. در کل 33 نمونه از رسوب و ماده‌ی فرسایش‌یافته تهیه و در آزمایشگاه بعد از الک‌کردن با الک 62 میکرون، با دستگاه icp بررسی شد. نُه منشایابِ پتاسیم، کلسیم، فسفر، کربن، منیزیم، کروم، سدیم، کبالت و نیتروژن برای تعیین ترکیب بهینه از ردیاب ها به‌کار برده شد. با کاربرد روش های آماری دو مرحله‌یی تجزیه‌ی پراش و تابع تشخیص، سه عنصر کبالت، کروم و کلسیم منشایاب های مناسب دانسته، و برای تعیین‌کردن منبع رسوب به روش گام‌به‌گام وارد معادله کرده‌شد. نتیجه نشان داد که واحد های سنگ شناسی آندزیت با میان‌لایه هایی از پُلمه‌سنگ و لایه های آهک میکروفسیل دار به ترتیب با 56/91% و 30/54% بیش‌ترین سهم را در تولید ماده‌ی رسوبی آبخیز داشت.
|
|
کلیدواژه
|
روش زمین‌شیمیایی، سد قشلاق سنندج، فرسایش، منشایابی ماده‌ی رسوبی
|
|
آدرس
|
دانشگاه ارومیه, دانشکده منابع طبیعی, ایران, دانشگاه تهران, دانشکده منابع طبیعی, ایران, دانشگاه تهران, دانشکده منابع طبیعی, ایران, دانشگاه کردستان, دانشکده منابع طبیعی, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sediment Fingerprinting in the Gheshlagh Dam Watershed, Sanandaj, Using the Geochemical Method based on the TwoStage Statistical Analyses
|
|
|
|
|
Authors
|
Sharifi Payam ,Feiznia Sadat ,Ahmadi Hassan ,Chapi Kamran
|
|
Abstract
|
Determination of the role of each lithological unit in sediment production is an important priority of watershed management. The geochemical method provides the means to determine the origin of sediments in the Gheshlagh Dam, Sanandaj. Various lithological units were studied as sources of sediment deposited behind sedimentretaining structures. A total of 33 samples of sediment and sediment sources were collected and examined in the laboratory after sieving through a 62micron sieve and identifying by instrument an ICP Initially, 9 sources of potassium, calcium, phosphorus, carbon, magnesium, chromium, sodium, cobalt, and nitrogen were used to determine the optimal composition of the tracers. Using the 2stage analysis of variance and detection function, 3 elements, namely: cobalt, chromium, and calcium were selected as suitable tracers and entered the equation stepwise to determine the sources of sediment. The results indicated that the andesite lithological units with interlayers of shale (An / Sh) and microfossilized limestone (Lim) with 56.91 and 30.54%, respectively, had the highest share in the sediment production in the study area.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|