مدل‌سازی تغییر کاربری زمین با مدل‌ساز و پیش بینی وضعیت سال 1409 در سرآب آبخیز سیاه‌رود

برنامه ریزی و مدیریت بهینه ی زمین، مستلزم به روزرسانی اطلاعات تغییر کاربری در طول زمان است. کاربرد توانمندی های سنجش ازدور و مدل‌ساز تغییر زمین (ال‌سی‌ام) بستر مناسبی برای شبیه سازی تغییر کاربری زمین ایجاد می‌کند. تغییر کاربری زمین در منطقه ی سرآب آبخیز سیاه‌رود در بازه ی زمانی 1394-1356 با  مدل‌ساز ارزیابی، و سپس کاربری زمین برای سال 1409 شبیه سازی شد. نقشه های کاربری زمین سال های 1356، 1367، 1377، 1388 و 1394 با روش های طبقه بندی نظارت نشده و نظارت شده‌ی تصویرهای ماهواره ی لندست تهیه، و مدل‌ساز تغییر زمین برای سه دوره ی زمانی 1367-1356 و 1377-1367 و 1388-1377 در قالب سه مدل اجرا شد. پس از ارزیابی عمل کرد این مدل ها، مناسب ترین آن برای پیش بینی تغییر کاربری زمین انتخاب، و با کاربرد داده های دوره ی 1394-1388 پیش بینی برای سال 1409 انجام شد. نتیجه‌ی این پژوهش بیانگر آن است که کاربرد ورودی های مناسب برای مدل‌ساز تغییر زمین، به کارگیری روش های ترکیبی در طبقه‌بندی، و بهره گیری از دانش کارشناسی می تواند در بهبود نتیجه‌ی طبقه بندی تصویرهای ماهواره یی و افزایش کارآیی ال‌سی‌ام موثر باشد (ضریب کاپای 0/82 تا 0/91). پیش بینی تغییر کاربری زمین در منطقه ی سرآب آبخیز سیاه‌رود در بازه ی زمانی 1356 تا 1409 بیانگر کاهش 67 % سطح زمین شالیزاری، کاهش 12 % سطح جنگل، 34 برابر شدن وسعت زمین مخلوط زراعت و باغ، و 3 برابر شدن وسعت منطقه‌های مسکونی است.

Modeling Land‌Use Changes Using Land Change Modeler for Prediction of the 2030 Land‌Use on the upstream area of the Siahroud River Basin

An optimized land management and the planning requires updating information on the land use changes over time. The application of remote sensing capabilities and land use change modeler (LCM) may provide a suitable platform for simulating land use changes. The LCM, land use changes in the upstream area of the Siahrud River Basin were evaluated in the 19772015 period and simulated for 2030. The land use maps of 1977, 1988, 1998, 2009 and 2015 were prepared, using the unsupervised and supervised classification methods of the Landsat satellite images, and the LCM, for the 19771988, 19881998 and 19982009 periods were implemented in the form of three models. After evaluation the performance of these models, the most appropriate one was selected. Using the data for the 20092015 periods a prediction was made for the year 2030. The results indicate that the use of appropriate inputs for the LCM, the application of the combined methods in classification, and utilizing expert knowledge, can be effective in improving the classification results and increasing the efficiency of the LCM. (Kappa coefficient 0.82 to 0.91). Predicting land use changes in the Siahroud River Basin during the 1977 to 2030 period indicates a 67% decrease in paddy fields and 12% decrease in forest area and a 34fold increase in the extent of the mixed agricultural and orchards, and threefold increase in the extent of the residential areas.