امکان سنجی جمع آوری آب باران در تیمارها و زمان های مختلف در آبخیز طالقان

جمع آوری باران در مناطق خشک و نیمه خشک با ریزحوضه روشی مناسب برای تولید محصول و مقابله با کم آبی است. امکان سنجی جمع آوری باران در آبخیز طالقان در ریزحوضه هایی با مساحت های 100، 25 و 6/25 مترمربع با سه تیمار ایجاد جوی و پشته، تراکم سطحی و شاهد در سال آبی 961395 بررسی شد. آزمایش به صورت ویژگی در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. پس از هر واقعه‌‌ی بارش در فصول مختلف، حجم رواناب جمع آوری شده مشخص گردید. ارتباط بین مقدار و ضریب رواناب با ارتفاع بارش و آستانه‌ی بارش برای تولید رواناب مشخص گردید. نتایج نشان دادند که بارش های بهاری به ترتیب 62/5 و 65/4% بیش از بارش های زمستانه و پاییزی رواناب تولید کردند. همچنین متراکم کردن خاک سطحی باعث افزایش رواناب و ضریب آن به ترتیب به مقدار 17/3 و 19/8% نسبت به شاهد شد؛ افزون بر آن، تراکم خاک اندازه‌ی‌ ارتفاع بارش آستانه را به میزان هفت درصد کاهش داد. درحالی‌که مقدار و ضریب رواناب با ایجاد جوی و پشته‌ به ترتیب 22 و 20% کاهش یافت، اما بارش آستانه چهار درصد فزونی گرفت. مقدار رواناب و بارش آستانه در ریزحوضه‌های بزرگتر، کمتر از ریزحوضه های کوچکتر بود. در مجموع، استفاده از ریزحوضه های جمع آوری رواناب برای کاشتن گیاهان در منطقه با تراکم خاک سطحی (افزایش هفت درصدی چگالی ظاهری خاک) قابل توصیه است، که مساحت آن با توجه به نوع گیاه تعیین می شود.

Rainwater Harvesting Potential in Different Treatments and Times on the Taleghan Watershed

Rainwater harvesting (RWH) in arid and semiarid regions using microcatchments (MCS) is an appropriate technique to produce crops and to deal with water shortages. Potential of RWH on the Taleghan Watershed was investigated using MCS covering areas of 100, 25 and 6.25 m2 under three treatments: furrowing, surface compaction and control (no treatment) during the 2016/2017 hydrological year. The experimental design was complete randomized block in factorial manner with three replications. Volume of the collected runoff was measured after each precipitation event in different seasons. The relationship between the amount and coefficient of runoff (R and Cr, respectively) with precipitation and the threshold of precipitation for runoff production (TPR) was determined. Results showed that the spring precipitation produced 62.5 and 65.5% higher R than the winter and autumn rainfall, respectively. Moreover, surface compaction produced 17.3 and 19.8% higher R and Cr than the control, respectively; it also reduced TPR by 7%. However, under furrowing, the R and Cr values decreased by 22 and 20%, respectively; while, TPR increased by 4% more than the control. Furthermore, the values of R and TPR in larger MCS were less than those of the smaller MCS. Overall, the use of MCS for R harvesting and plant cultivation with surface soil compaction (increasing bulk density by 7%) is recommended in regions where their areas is determined by the plant type.