بررسی تغییرات میزان بهره برداری از درمنه دشتی در اطراف آبشخوارها با استفاده از رگرسیون گروهی (مطالعه موردی: مرتع چاه نو، دامغان)

یکی از ابزارهای مهم در بررسی تعادل دام و مرتع تعیین میزان بهره برداری است. آبشخوارها به عنوان یکی از عوامل موثر در توزیع چرای دام هستند. زمانی که سایر عوامل موثر در توزیع چرا از جمله شیب، ارتفاع و معیارهای خاک محدودیتی ایجاد نکنند، فاصله از آبشخوار میزان بهره برداری از علوفه مرتع را محدود می کند. در این تحقیق با استفاده از روش تخمین نظری، درصد بهره برداری از گونه درمنه دشتی در فواصل مختلف از آبشخوارها تعیین و رابطه رگرسیونی میزان بهره برداری از درمنه در فواصل مختلف از هر آبشخوار محاسبه شد. پیش از ورود دام، 10 زوج پلات 4 مترمربعی با استفاده از میخ های چوبی مشخص گردید و به طور تصادفی وزن خشک 10 پلات محاسبه شد. پس از خروج دام نیز میزان بهره برداری درمنه در 10 پلات مشابه ابتدا تخمین و سپس مقدار واقعی آن از طریق قطع و توزین و تفاضل مقادیر اولیه و ثانویه محاسبه شد و معادله رگرسیون مناسب جهت اصلاح مقادیر تخمینی به دست آمد. در پایان فصل چرا، تعداد 2 ترانسکت به طول 7/1 کیلومتر به صورت تصادفی پیرامون هر یک از آبشخوارهای مطالعاتی مستقر گردید؛ آنگاه به صورت سیستماتیک در فواصل 100متری هر ترانسکت با استفاده از یک پلات 4 مترمربعی، میزان بهره برداری از درمنه، تخمین و با استفاده از رابطه رگرسیونی به دست آمده در مرحله قبل اصلاح شد. پس از تعیین روابط رگرسیونی میزان بهره برداری در فواصل مختلف از هر یک از آبشخوارها، با استفاده از روش رگرسیون گروهی، ضرایب رگرسیونی معادلات مذکور با یکدیگر مقایسه و در نهایت مدل رگرسیون نهایی ارائه شد. نتایج نشان داد میزان بهره برداری به میزان زیادی وابسته به فاصله از آبشخوار است (85/0 =2 r). همچنین با افزایش فاصله از آبشخوار از شدت بهره برداری گونه درمنه کاسته شد.