کارآیی رسوب نمود واحد لحظه ای در پیش بینی گراف رسوب وقایع سیلابی رودخانه قره چای

گراف رسوب واحد لحظه ای (iusg) یکی از روش های موجود برای پیش بینی گراف رسوب وقایع سیلابی بوده که کاربرد آن مستلزم برآورد میزان تامین رسوب لحظه ای، پارامترهای ضریب ذخیره (ks)، ضریب شکل بی بعد (ns)و زمان تا اوج می باشد. بررسی روابط بین پارامترهای مذکور و متغیرهای کمکی مثل ویژگی های جریان و بارش امکان کاربرد روش رسوب نمود واحد لحظه ای را درحوزه های آبخیز فاقد ایستگاه اندازه گیری میسر می سازد. بدین منظوربرای بررسی رابطه پارامترهای رسوب نمود واحد لحظه ای سیلاب ها با ویژگی های بارش وجریان، 5 واقعه سیلابی در محل ایستگاه هیدرومتری و رسوب سنجی پل دوآب(رودخانه قره چای - استان مرکزی) با فواصل زمانی یک ساعته از نظر میزان دبی جریان و غلظت رسوب معلق همزمان مورد پایش قرار گرفت. با توجه به گراف رسوب مشاهده ای و هیتوگراف بارش های مربوطه و استفاده از روش گشتاورها پارامترهای رسوب نمود واحد لحظه ای هر سیلاب استخراج گردید. سپس رابطه آن با مقدار بارش موثرو دبی اوج سیلاب ها مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان می دهد رابطه نمایی بین ضریب ذخیره سیلاب ها و مقدار بارش موثر نسبت به مقادیر دبی اوج جریان از ضریب همبستگی بیشتری بر خوردار است (0/79 =r2 در مقابل 0/42 =r2). بررسی روابط رگرسیونی پارامتر ضریب شکل بی بعد با مقدار بارش موثر نشان می دهد که رابطه آنها از نظر آماری ضعیف بوده (با ضریب تبیین 14/0)و همبستگی کمی با مقدار دبی اوج نشان می دهد(0/01 =r2). اما نسبت ضریب شکل بی بعد به زمان تا اوج (ns/tp) با مقدار بارش موثر و دبی اوج سیلاب ها همبستگی بیشتری دارد (0/42 =r2 و0/67 =r2 به ترتیب با مقدار بارش موثرو دبی اوج). نتایج مقایسه کارآیی معادلات بدست آمده این تحقیق در تخمین پارامترهای مدل رسوب نمود واحد لحظه ای وبرآورد گراف رسوب چند مورد دیگر از وقایع سیلابی با منحنی های سنجه نشان می دهد شاخه صعودی گراف رسوب نسبت به شاخه نزولی با ضریب اطمینان بیشتری برآورد می شود ولی در شاخه نزولی اختلاف زیادی بین برآوردهای مدل رسوب نمود واحد لحظه ای و منحنی های سنجه وجود دارد.