مکان یابی ساخت سدهای زیرزمینی به‌روش تحلیل سلسله‌مراتبی گسترده در آبخیز شهر خرم‌آباد

یکی از راه های رسیدن به توسعه‌ی پایدار در مناطق خشک و نیمه خشک ساخت سد زیرزمینی است، که به دلیل تبخیر زیاد در این مناطق اهمیت ویژه‌یی دارد. در این پژوهش آبخیز خرم‌آباد برای شناسایی مکان های مناسب سد زیرزمینی با روش تحلیل سلسله‌مراتبی انتخاب و امکان کاربرد روش تحلیل سلسله‌مراتبی برای مکان یابی سدهای زیرزمینی ارزیابی شد. همگام با بررسی پیشینه‌ی تحقیق و اصلاح برخی اطلاعات پایه پیمایش‌های صحرایی متعدد انجام شد. با استفاده از روش جی‌آی‌اس معیارهای مکان یابی (محورمخزنپوشش اقلیم وآب) مشخص شد. ابتدا محدوده هایی که در آن امکان ساخت سد زیرزمینی بود مشخص، و نقطه‌های مناسب موجود در این محدوده ها شناسایی شد. سپس ارزیابی نقطه‌ها و اولویت‌بندی آن‌ها برای ساخت سد زیرزمینی با استفاده از روش نظرسنجی از متخصصان (تحلیل سلسله‌مراتبی گسترده) انجام شد و لایه‌‌های تهیه‌شده‌ی هر معیار با استفاده از مدل تحلیل سلسله‌مراتبی گسترده با توجه به نقش آن در مکان یابی سدهای زیرزمینی امتیاز دهی و وزن دهی شد، و لایه ها در نرم‌افزار  arc gisبا یکدیگر تلفیق شد. نتایج نشان داد که تحلیل سلسله‌مراتبی گسترده روشی است که اهمیت معیارهای موثر در مکان یابی را نشان می دهد و بر معیارهای کیفی تاکید دارد، برای وقتی که شمار معیارها زیاد باشد کاربردی تر است، و معیارهای کمی را در نظر نمی گیرد.

Site Selection for Construction of the Underground Dams in the Khorram Abad Watershed Using the Analytical Network Processes

One way to achieve sustainable development in arid and semiarid areas is to construct underground dams due to the relatively high evaporation rate from surface waters in these areas. The Khorram Abad region was selected to identify suitable sites for constructing such dams using the hierarchical analysis method. Location criteria (reservoir axis, vegetative cover, climate and water) were determined using the geosampling techniques. The most suitable areas to construct the underground dams and coordinates of points were identified. The points and their prioritization for construction of the underground dam were assessed using expert opinion. The layer of each criterion was calculated using a wideranging hierarchical analysis model in locating the underground dams and assessing the merit of each layer. The layers were coordinated using the ArcGIS software. The results indicated that the hierarchical analysis is a method that highlights the importance of appropriate standards in site selection and emphasizes the qualitative criteria, where there are numerous criteria, and neglects the quantitative criteria.