تاثیر انواع خا ک پوش زیستی بر تثبیت ماسه های روان

فرسایش بادی یکی از بزرگ ترین مشکلات زیست محیطی جهان است. طوفان‌های گردوغبار حاصل از جابه جایی ماسه های روان می تواند زیان‌های جدی را به مناطق شهری، صنعتی و کشاورزی وارد کند. استفاده از خاک‌پوش یکی از رایج ترین روش های تثبیت خاک برای جلوگیری از فرسایش بادی و مهارکردن ریزگرد‌ها است. در این پژوهش برای تثبیت ماسه های روان از پس‌ماند آلی ویناس و فیلتر کیک حاصل از کارخانه‌های قند و کودبازیافته (کمپوست) در ترکیب با رس استفاده شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 14 تیمار (نوع خاک‌پوش آلی) انجام شد. برای آماده‌سازی بستر تیمارها از ماسه های بادی دشت دژگاه در استان فارس استفاده شد. تیمارهای آزمایشی برای ماسه‌بادی در سینی های مخصوص دستگاه تونل باد به ابعاد 50×30 ×1 سانتی متر پاشیده شد. سپس ویژگی های مکانیکی سله های ایجاد شده از جمله ضخامت، مقاومت فروروی، مقاومت برشی، سرعت آستانه‌ی فرسایش و فرسایش‌پذیری تیمارها اندازه گیری شد. نتایج تحلیل واریانس نشان دادند که اثر نوع خاک‌پوش بر مقاومت فشاری و برشی و فرسایش‌پذیری بادی در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. براساس مقایسه‌ی میانگین ها با آزمون چند دامنه‌ایی دانکن مقاومت برشی و فروروی خاک‌پوش 1 با ترکیب 25 گرم کودبازیافته + 100 گرم ویناس + 100 گرم رس بیش‌ترین، و فرسایش‌پذیری بادی آن کم‌ترین بود. باتوجه به تخریب پذیری زیستی و توجیه پذیری اقتصادی آن (هزینه‌ی اجرایی کم‌تر از خاک‌پوش‌های نفتی و پلیمری) بهترین ترکیب خاک‌پوش برای تثبیت ماسه های روان شناخته شد.