تحلیل شاخص های پارامتریک تنوع و تشابه بانک بذر در توالی های مختلف مراتع احیاء شده با گیاه غیربومی آتریپلکس کانسنس

ترکیب و مقدار بانک بذر خاک در اثر عوامل مدیریتی احیایی اکوسیستم ها تغییر می‌نماید، درک این تغییرات می‌تواند راهنمای مناسبی در تفسیر تغییرات پوشش گیاهی تحت تاثیر عملیات احیا باشد. بدین منظور، این تحقیق به بررسی تغییرات حاصل از عملیات اصلاحی بوته کاری گیاه غیربومی آتریپلکس کانسنس(atriplex canescens) بر روی بانک بذر خاک در توالی‌های مختلف سنی در مراتع چپرقویمه گنبد کاووس پرداخته است. نمونه‌برداری در سه توده دست‌کاشت آتریپلکس دو، ده و بیست ساله که از نظر عوامل محیطی، همگنی و تشابه داشتند، در مکان های زیر بوته‌ها و بین بوته‌ها صورت پذیرفت. علاوه بر این، در مجاورت هر سایت یک منطقه شاهد که در آن بوته کاری انجام نشده بود نمونه برداری برای مقایسه انجام شد. در مجموع 54 نمونه خاک از عمق سطحی خاک با رویکرد تصادفی سیستماتیک قبل از شروع فصل رویش نمونه‌برداری شد و سپس نمونه‌های خاک برای سبزشدن بذور به گلخانه منتقل شدند. داده های مربوط به گونه های سبزشده جمع‌آوری شد و نمودار دسته فراوانی برای هر یک از سایت‌های مورد بررسی، ترسیم و همچنین مدل‌های توزیع فراوانی شامل سری هندسی، سری لگاریتمی، عصای شکسته و لوگ نرمال بر روی داده ها برازش شد و بهترین مدل توزیعی انتخاب گشت. همچنین شاخص تشابه جاکارد و خوشه بندی مقسّمی برای سایت‌های مختلف محاسبه و رسم شد. نتایج نمودار دسته فراوانی مکان های مورد بررسی نشان داد که منحنی تیمار شاهد تمامی سایت‌ها دارای شیب تندتری نسبت به منحنی تیمارهای زیر و بین‌بوته می‌باشد بنابراین تنوع گونه‌ای بانک بذر سایت شاهد پایین‌تر است. مدل عصای شکسته و لوگ نرمال نیز با تیمارهای سایت بیست ساله تطابق داشته که نشان ‌دهنده‌ جوامع با ثبات و با تنوع و یکنواختی بالا می‌باشد. نتایج حاصل از شاخص تشابه جاکارد نیز نشان داد در سایت ده ساله تشابه گونه‌ای بانک بذر خاک در تیمار زیر بوته و بین بوته بیشترین مقدار (0.75) را  دارند و در سایت بیست ساله این تشابه به حداکثر میزان خود می‌رسد. نتایج کلی نشان می‌دهد که احیای مراتع به وسیله کاشت گیاه آتریپلکس موجب افزایش تنوع گونه‌ای بانک بذر خاک در مناطق مورد مطالعه داشته است که البته میزان این تغییرات به مدت زمان اجرای آن نیز بستگی دارد.