مکان‌یابی جایگاه دفن پسماندهای جامد شهر شیراز با استفاده از روش سلسله مراتبی (AHP)

مقدمه: مکان‌یابی جایگاه‌های مناسب دفن پسماند از اقدامات مهم در فرآیند مدیریت جامع پسماندهای جامد شهری است. در فرآیند مکان‌یابی می‌بایست معیارهای مختلفی مورد ملاحظه قرار ‌گیرند. بنابراین کاربرد روش‌هایی که قادر به تامین معیارهای مورد نظر باشند، ضروری است. روش بررسی: این تحقیق با هدف مکان‌یابی زیست محیطی محل دفن پسماند‌های جامد شهر شیراز با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp)، تکنیک‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و بهره‌گیری از نرم افزار expert choice انجام گرفت. در این مطالعه نخست پارامترها و معیارهای انتخاب مکان‌های مناسب برای دفن بهداشتی شامل 19 عامل موثر از قبیل: وضعیت زمین شناسی، خاک، شیب، کاربری اراضی، فاصله از مراکز شهری، روستایی و شهرک‌های صنعتی، شبکه هیدروگرافی‌، آب‌های زیر‌زمینی، جهت باد غالب‌، بارش، راه‌های دسترسی و غیره شناسایی شدند. در مرحله بعد بر اساس ضوابط مکان‌یابی دفن بهداشتی پسماند، لایه‌های مورد نیاز تهیه و به نحوی رتبه بندی شدند که رتبه‌های پایین بیانگر عدم تناسب (یا تناسب کم تر) و رتبه‌های بالا بیانگر تناسب بیشتر بودند.یافته‌ها: نقشه‌های رتبه‌بندی شده با لحاظ وزن های بدست آمده در فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ادغام شدند و نقشه نهایی استخراج شد، که بر اساس این نقشه، 6/2 درصد از مساحت منطقه دارای شرایط کاملاً مناسب، 9/22 درصد دارای شرایط مناسب، 5/33 درصد دارای شرایط متوسط، 9/27 درصد داری شرایط نامناسب و 1/13 درصد دارای شرایط کاملاً نامناسب برای دفن پسماند می باشد.نتیجه‌گیری: به طور کلی چهار مکان با مساحت بیش از 272 هکتار (برآورد نیاز 15ساله) از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و بازدید میدانی برای دفن پسماند‌های شهر شیراز مشخص گردیدند، که پس از مقایسه و ارزیابی معیارها در بین چهار مکان پیشنهادی نهایتاً یک مکان اطراف روستای برکه، حوالی جاده شیراز بیضا به عنوان مکان نهایی دفن معرفی شد.