تاثیر رقابت خلّر (lathyrus sativus l.) و تاج‌خروس وحشی (amaranthus retroflexus l.) تحت شرایط تنش کم آبی

آب یکی از مهمترین عوامل موردنیاز برای رشد و نمو گیاهان است و هر دو گونه گیاه زراعی و علفهرز برای کسب آن با یکدیگر در حال رقابت هستند. به‌منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر چگونگی رقابت خلّر و تاج‌خروس وحشی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و بر اساس آزمایش‌های سریهای جانشینی در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1391 صورت گرفت. تیمارهای آزمایش شامل نسبتهای مختلف کشت خلّر تاج‌خروس وحشی (100صفر، 75-25، 50-50، 25-75 و صفر-100 درصد) و 4 سطح رطوبتی (100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت نگهداری آب گلدان) بودند. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش خشکی از 100 به 25 درصد ظرفیت نگهداری آب گلدان، ماده خشک تولیدی کشت خالص هر دو گیاه خلّر و تاج‌خروس وحشی با بیش از 95 درصد کاهش همراه بود (p<0.01). بررسی شاخص عملکرد نسبی هر دو گیاه، شاخص تهاجم نسبی و همچنین شاخص غالبیت نشان داد که در شرایط وجود رقابت بین دو گیاه، در سطوح بالای رطوبتی خاک (100 تا 50 درصد ظرفیت نگهداری آب گلدان) تاج‌خروس وحشی نسبت به خلّر از قدرت رقابتی بیشتری برخوردار است. اگرچه خلّر با کاهش بیشتر آب خاک به 25 درصد ظرفیت نگهداری آب گلدان بر تاج‌خروس وحشی برتری نشان داد، اما به نظر میرسد تحت این شرایط کشت خلّر از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر نخواهد بود.

Competition between grass pea (Lathyrus sativus L.) and pigweed (Amaranthus retroflexus L.) under deficit water stress condition

Water is one of the most important factors for plants growth and development and both weeds and crops compete for it. To investigate the influence of drought stress on competition between grass pea and pigweed, a greenhouse experiment was conducted as randomized complete block design with three replications based on replacement series arrangement at Faculty of Agriculture, University of Birjand in 2012. Treatments were different planting ratio of grass pea– pigweed (1000, 7525, 5050, 2575, 0100%) and four water regimes (100, 75, 50 and 25% soil field capacity, FC). Results showed that a reduction of soil water content from 100 to 25% of FC (pot) caused a 95% (P <0.01) in dry matter production of both species in their pure cultivation. The relative yield index, relative invasion index and relative dominance index of these species indicated that, where both plants were competing, pigweed was more competitive than the grass pea at high soil moisture levels (100 to 50% of the soil (pot) field capacity). Although with further soil water reductions to 25% of field capacity, grass pea showed the superiority over wild amaranth, it seems that growing grass pea is not economically justifiable under these circumstances.