بررسی باکتری سودوموناس بر برخی صفات مورفو فیزیولوژیک دو رقم سیب‌زمینی (.solanum tuberosum l) در فواصل مختلف آبیاری

استفاده از کودهای بیولوژیک می‌تواند به‌عنوان راه‌کار مناسب برای افزایش مقاومت به خشکی در گیاهان زراعی مدنظر قرار گیرد. به‌منظور بررسی باکتری سودوموناس بر برخی صفات مورفو فیزیولوژیک دو رقم سیب‌زمینی در فواصل مختلف آبیاری در مزرعه‎ی تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود واقع در منطقه بسطام در سال 1389 اجرا شد. آزمایش در قالب اسپیلیت‌پلات فاکتوریل  و تیمارها شامل دور ‎آبیاری در سه سطح (7، 10 و 14 روزه) به‌عنوان عامل اصلی و باکتری سودوموناس فلورسنس در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح) و رقم در دو سطح (ساوالان و اگریا) به‌عنوان عامل فرعی با سه تکرار اجرا گردید.  نتایج نشان داد که بیشترین تجمع ماده خشک اندام‌های هوایی در دور آبیاری 7 روزه و تلقیح با باکتری مشاهده شد. تلقیح با باکتری سودوموناس باعث افزایش 12.66 درصدی تعداد غده در مترمربع گردید، هم‌چنین اثر متقابل رقم ساوالان و دور آبیاری 7 روزه بیشترین تعداد غده با میانگین 166.39 غده در مترمربع را حاصل کرد. کاربرد تلقیح باکتری نسبت به عدم تلقیح باکتری باعث افزایش کلروفیل a به میزان 9.3 درصدی گردید. کلروفیل b و کل در تیمارهای اصلی دور آبیاری 7 روزه و رقم اگریا بیشترین محتوی کلروفیل را دارا بودند. دور آبیاری 14 روزه بیشترین میزان پتاسیم به میزان 2.06 درصد حاصل کرد. کاربرد تلقیح باکتری و عدم تلقیح در دور آبیاری 14 روزه بیشترین میزان پرولین سبب گردیدند. تلقیح با باکتری باعث افزایش 22.85 درصد عملکرد نهایی غده شد، هم‌چنین رقم ساوالان در دور آبیاری 7 روزه نسبت به دور آبیاری 14 روزه باعث افزایش 110.09 درصدی عملکرد نهایی غده شد. افزایش صفات مورفولوژیک، کلروفیل، تعداد غده و عملکرد نهایی غده در دور آبیاری 7 روزه مشاهده شد  و تلقیح با باکتری باعث افزایش اثربخشی این صفات گردید. هم‌چنین در دور آبیاری 14 روزه با تولید اسمولیت‌های سازگار (پرولین و پتاسیم) باعث بهبود تحمل به تنش خشکی گردید.

the investigation of pseudomonas bacteria on some morpho physiological traits of two cultivars of potatoes (solanum tuberosum l.) with different irrigation intervals

introductionthe use of biological fertilizers can be effective and beneficial in abiotic environmental stresses specially in drought stress, arid and semiarid regions of the world.materials and methodsan experiment was conducted to investigate the effect of deficit irrigation stress and pseudomonas bacteria on some morphophysiological traits of two potato cultivars at the research farm of shahroud university of technology located in bastam region in 2010. treatments included irrigation cycles as the main factor at three levels (7, 10, and 14days), pseudomonas bacteria (inoculation and noninoculation) and cultivar at two levels (savalan and agria) as the subfactor with three replications.results and discussionthe results showed that the highest dry matter accumulation in the aerial part was observed in the 7day irrigation cycle and inoculation with pseudomonas bacteria. the number of tubers was increased about 12.66% because of inoculation with pseudomonas fluorescens per square meter. savalan cultivar interaction and 7day irrigation cycle also obtained the highest number of tubers with an average of 166.39 per square meter. the application of inoculation with pseudomonas fluorescens increased chlorophyll a by 9.3%. it compared with nonbacterial inoculation. chlorophyll b had the highest chlorophyll content in the main treatments of the 7day irrigation cycle and agria cultivar. the highest amount of potassium content was obtained at the rate of 2.06% at the highest irrigation cycle (14day). the application of inoculation and noninoculation with pseudomonas caused the highest amount of proline at 14day irrigation cycle. inoculation with pseudomonas bacteria increased the final tuber yield about 22.85%. furthermore, savalan cultivar increased the final tuber yield about 110.09% in the 7day irrigation cycle compared to the 14day. finally, the 7day irrigation cycle was the best irrigation cycle to increase the morphophysiological traits, chlorophyll, number of tubers, and the final tuber yield. inoculation with pseudomonas bacteria increased the effectiveness of these traits. also, the production of compatible osmolytes (proline and potassium) improved drought stress tolerance in 14day irrigation cycle. growthpromoting bacteria improves seed germination, root propagation, shoot and root weight, leaf area, chlorophyll content, hydraulic conductivity, protein, nutrient absorption and plant yield (batool et al., 2020). growthpromoting bacteria of polysaccharides increases biomass production under drought stress conditions (daffonchio et al., 2015). potassium is one of the most important osmolytes under drought stress conditions and adverse conditions (anschütz et al. 2014). cellular and physiological responses are carried out through organic salts as proline to reduce cellular damage during drought stress. it is an osmotic regulator (merwad et al., 2018)conclusionthe 7day irrigation cycle was the best irrigation cycle to increase the morphophysiological traits, chlorophyll, number of tubers, and the final tuber yield. inoculation with pseudomonas bacteria increased the effectiveness of these traits. also, the production of compatible osmolytes (proline and potassium) improved drought stress tolerance in 14day irrigation cycle.