تاثیر میکوریزا و متانول بر مولفه‌های پرشدن دانه، انتقال ماده خشک و عملکرد جو تحت شرایط شوری خاک

به‌منظور بررسی تاثیر شوری، میکوریزا و متانول بر مولفه‌های پرشدن دانه، انتقال ماده خشک و عملکرد جو، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1399 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری خاک در سه سطح (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد و شوری 35 و 70 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد میکوریزا (عدم کاربرد میکوریزا به‌عنوان شاهد، کاربرد میکوریزا موسه‌آ، کاربرد میکوریزا اینترا و کاربرد توام میکوریزا موسه‌آ و اینترا) و محلول‌پاشی متانول (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول‌پاشی 15 و 30 درصد حجمی متانول) بود. نتایج نشان داد که کاربرد توام میکوریزا موسه‌آ و اینترا و محلول‌پاشی 30 درصد حجمی متانول موجب افزایش محتوای پروتئین برگ، فتوسنتز جاری و سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه شد ولی انتقال ماده خشک از ساقه، اندام هوایی و سهم این فرآیندها در عملکرد دانه جو را کاهش داد. همچنین، کاربرد توام میکوریزا موسه‌آ و اینترا و محلول‌پاشی 30 درصد حجمی متانول در شرایط عدم اعمال شوری، وزن و حجم ریشه (به‌ترتیب 65.12 و 84.14 درصد)، ارتفاع بوته (53.15 درصد)، طول سنبله (63.63درصد)، وزن صد دانه (84.76 درصد)، حداکثر وزن دانه (74.32 درصد)، طول دوره و دوره موثر پرشدن دانه (به‌ترتیب 31.78 و 73.9 درصد) عملکرد دانه (38.52) را نسبت به شرایط عدم کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی متانول تحت شرایط شوری 70 میلی‌مولار خاک افزایش داد. براساس نتایج به‌نظر می‌رسد کاربرد میکوریزا و متانول می‌تواند عملکرد دانه جو در شرایط شوری خاک را با بهبود فتوسنتز و مولفه‌های پر شدن دانه افزایش دهد.

effect of mycorrhiza and methanol on grain filling components, dry matter remobilization and yield of barley under soil salinity conditions

introductionsoil salinity is one of the most important abiotic stresses that can limit plant growth and yield. the response of plants to soil salinity has been evaluated based on genetic, biochemical and morpho-physiological traits. several strategies have been developed in order to decrease the toxic effects caused by soil salinity on plant growth. among them the use of bio fertilizers (such as mycorrhiza) and application of methanol play a key role in yield improvement. the mechanisms that amf employ to enhance the salt tolerance of plants to grow and develop in saline environments include facilitating water and nutrient absorption through hyphae, maintaining more favorable k+/na+ ratios to alleviate toxic ions effects. also, foliar application of methanol is a method which increases crop co2 fixation. in most cases, 25% of the carbon in c3 plants is used for photorespiration, and the amount of photorespiration can be minimized by the foliar application of methanol because methanol is rapidly metabolized to co2 in plant tissue. so, the aim of this study was to investigate the effects of methanol and mycorrhiza application on dry matter remobilization, grain filling components and yield of barley under soil salinity.materials and methodsan experiment was conducted as factorial based on randomized complete block design with three replications in greenhouse research of faculty of agriculture and natural resources, university of mohaghegh ardabili during 2020. factors experiment were included salinity in three levels (no application of salinity as control, salinity 35 and 70 mm by nacl), application of mycorrhiza (no application of mycorrhiza as control, application of mycorrhiza mosseae, mycorrhiza intraradices and both application mycorrhiza mosseae and intraradices) and methanol foliar application in three levels (foliar application with water as control, foliar application 15 and 30% volume of methanol). foliar application with methanol was done in two stage of period growth (stem elongation and flag leaf development). the barley cultivar &khorram& was used in the experiment with plant density of 400 seeds m-2.to study the grain filling parameters in each sampling, two plants in each vase were taken.