تاثیر دو نوع جلبک بر خصوصیات رشدی گیاه گندم و ریحان در شرایط تنش شوری

امروزه در بسیاری از نقاط جهان، شوری ازجمله عوامل تنش زای محیطی بوده و به عنوان یک خطر جدی برای رشد گیاهان و تولید محصول است. هدف از این آزمایش بررسی اثر شوری و نوع جلبک بر رشد و عملکرد گندم و ریحان است. این تحقیق به‌صورت فاکتوریل در دو بخش آزمایشگاهی (در قالب طرح کاملاً تصادفی) و گلخانه ای (در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی)، با 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند واقع در پردیس امیرآباد در سال 1394 اجرا شد. عامل اول، شوری با چهار سطح (1250، 2500، 5000 و 10000 میکروزیمنس بر سانتی متر در بخش آزمایشگاهی و 1.25، 2.5، 5 و 10 دسی­ زیمنس بر متر در بخش گلخانه­ ای) و عامل دوم کاربرد جلبک با 3 سطح ریز‌جلبک سبز-آبی spirulina platensis (مخصوص آب‌شور)، جلبک تک سلولی کلرولا (chlorella vulgaris) (مخصوص آب شیرین) و شاهد عدم کاربرد جلبک بود. در بررسی نوع جلبک بر صفات مورد ارزیابی شامل وزن خشک ریشه‌چه و ساقه­چه دو گیاه در بخش آزمایشگاهی و همچنین ارتفاع بوته، وزن خشک بوته و نشت الکترولیت دو گیاه در بخش گلخانه‌ای، می توان بیان کرد که در بخش آزمایشگاهی کاربرد جلبک کلرولا، وزن خشک ریشه­ چه و ساقه ­چه گندم را به ترتیب، 36.67 درصد و 18.38 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد و کاربرد جلبک کلرولا 42.86 درصد و 59.26 درصد وزن خشک ریشه چه و ساقه چه ریحان و جلبک اسپرولینا به ترتیب، 64.29 درصد و 28.15 درصد وزن خشک ریشه چه و ساقه‌چه ریحان را نسبت به تیمار شاهد (عدم کاربرد جلبک) کاهش دادند. در نتایج بخش گلخانه ای تنها صفت وزن خشک بوته ریحان تحت تاثیر نوع جلبک قرار گرفت. به‌طورکلی می توان بیان کرد که نوع جلبک تاثیر متفاوتی در دو نوع گیاه موردبررسی داشت؛ به‌نحوی‌که در گیاه گندم، جلبک کلرولا تاثیر بیشتری بر صفات داشت امّا در گیاه ریحان، کاربرد جلبک تاثیری بر شاخص های موردمطالعه نداشت.

The effect of two types of algae on the growth characteristics of bread wheat and basil under salinity stress

IntroductionToday in many parts of the world and specially in Iran, water and soil salinity is one of the environmental stress and a serious risk to plant growth and crop production. One way to modify the salinity of irrigation water for agriculture, identification and application of different types of algae. The aim of this experiment was to investigate the effect of two types of algae on the growth characteristics of wheat and basil under salinity stress. Materials and methodsThis research was carried out as factorial in two phases of laboratory (in the form of a completely randomized design) and greenhouse (in the form of a randomized complete block design) in the Faculty of Agriculture of University of Birjand located in Amirabad campus in 2015. The first factor is salinity with four levels (1250, 2500, 5000 and 10000 μs cm1 in both laboratory and greenhouse sections and the second factor is the application of algae with 3 levels (greenblue microalgae Spirulina platensis (for saline water)), singlecelled algae Chlorella vulgaris (for fresh water) and control no use of algae. Algae were grown separately in water salinity treatments described above in 50 × 50 cm aquariums in the laboratory. The soil was well mixed with a small volume of saline solution as required and water added to maintain soil moisture at 0.18 cm3 cm–3 (35% waterholding capacity), and then soil was incubated for 1 weeks for subsequent use in the pot experiment.Results and discussionIn the part of laboratory experiment, the results of analysis of variance showed that there was a significant difference between different levels of salinity stress and algae type on dry weight of plumule and rootlet in wheat and basil, but there was no statistically significant difference between their interactions. The application of algae caused a significant increase in the dry weight of plumule and rootlet wheat. The highest dry weight was obtained in the application of Chlorella algae (0.0125 and 0.0008 g pl1 per plumule and rootlet, respectively). However, both of algae reduced significantly the dry weight of plumule and rootlet of basil. In pot experiment, the results of variance analysis showed that algae type (P <0.05) and different levels of water salinity (P <0.01) had a significant effect on wheat plant height and for basil just were significant different salinity levels (P <0.01) but their interaction had no significant effect on the trait. The use of algae increased significantly the wheat height (algae Chlorella 9.34% and the use of algae spirulina 6.56%). The interaction effect of algae type and salinity levels (P <0.01) were significant in wheat dry weight but for basil dry weight the simple effect was significant. Results indicated that the interaction of algae type and salinity stress had a significant effect on electrolyte leakage of wheat and basil.ConclusionTherefore, it can be concluded that the type of algae had a different effect on the two types of plants, so that for wheat plant chlorella algae and for basil plant type of spirulina algae had more effect on traits and moderated the effects of salinity stress.