اثر محلول‌پاشی سطوح مختلف اسید هیومیک بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی خرفه ( portulaca oleracea) تحت تاثیر تنش خشکی

به دلیل نگرانی‌های زیست محیطی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی، اخیراً استفاده از انواع اسیدهای آلی برای بهبود کمی و کیفی محصولات زراعی و باغی رواج فراوان یافته است و به دلیل وجود ترکیبات هورمونی اثرات مفیدی در افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی دارند. به‌منظور بررسی اثرات تنش خشکی و محلول‌پاشی اسید هیومیک بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی خرفه، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تنش خشکی در سه سطح: (90، 70 و 50 درصد ظرفیت زراعی) و اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 75 میلی‌گرم در لیتر) اجرا گردید. نتایج نشان دهنده اختلاف معنی دار اثر تنش خشکی، اسید هیومیک و برهمکنش آن‌ها بر اکثر صفات مورد بررسی بود. صفاتی از قبیل ارتفاع و طول ریشه در تنش خشکی به ترتیب (70 و 50 درصد ظرفیت زراعی) افزایش معنی‌داری نسبت به تیمار شاهد نشان دادند. وزن تر و خشک ریشه در شرایط تنش شدید (50 درصد ظرفیت زراعی) کاهش معنی‌داری نسبت به شاهد نشان داد و محلول‌پاشی اسید هیومیک با غلظت (75 میلی‌گرم در لیتر) تحت تنش خشکی سبب بهبود این صفات نسبت به تیمار شاهد گردید. افزایش مقادیر رنگیزه‌های فتوسنتزی در تنش (70 درصد ظرفیت زراعی) و محلول‌پاشی (50 میلی‌گرم در لیتر) اسید هیومیک مشاهده شد. بالاترین میزان کربوهیدرات و پرولین در گیاه حاصل از محلول‌پاشی به ترتیب (25 و 50 میلی گرم در لیتر) تحت تنش ملایم خشکی مشاهده شد. بنابراین با توجه به افزایش مقادیر اکثر صفات مورد بررسی در شرایط تنش ملایم و شدید می‌توان اظهار داشت که مقدار (50 تا 75 میلی‌گرم در لیتر) محلول‌پاشی اسید هیومیک در شرایط کمبود آب موجود برای خرفه به خصوص تنش شدید (50 درصد ظرفیت زراعی) می‌تواند تا حدودی مفید باشد.

Effect of spraying various levels of humic acid on some morphophysiological and biochemical properties of purslane ( Portulaca oleracea) affected by drought stress

IntroductionDrought stress not only is one of the most unfavorable factors for plant growth and its productivity but also a serious menace to sustainable crop production and food security under conditions of climate change. In order to, optimum water consumption in agricultural production, appropriate methods should be considered such as changing the planting pattern, cultivation of droughttolerant plants and some species of medicinal plants. Portulaca oleracea from family Portulacaceae. is a fourcarbon compound and  annual plant. Portulaca oleracea has antioxidants and high amount of Omega3 acids which could strengthens the immune system and deactivate free radicals. Therefore, prevents cardiovascular disease, cancer, asthma, diabetes type 1 and infectious diseases. The main objective of this study is to investigate of drought stress and humic acid spraying effects on some physiological characteristics of Purslane. Materials and methodsA split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with three replicate in the research farm of Zabol University (Sistan Dam) during 20162017. Drought stress was performed on three levels: (90, 70 and 50) % FC and humic acidic in four levels (0, 25, 50 and 75 mg L1). During and the end of experiment some traits were measured such as height, number of lateral branches per plant, fresh and dry root weight, leaf chlorophyll index, photosynthetic pigments, carbohydrates and proline. measuring the proline content and Carbon hydrate content of leaves have been done by using the Bates (1973) and Schlegel (1956). methods, respectively. (Analysis of variance was performed by using SAS statistical software version 9.1. Comparison of means was performed by using Duncan’s multiple range test at the 5% significance level.ResultsThe results showed that the combination of drought stress and humic acid spraying had a significant effect on all studied traits. Maximum plant height was achieved at 70% drought stress and 75 mg L1 of humic acid, the highest root length was 50% and 50 mg L1 of humic acid, the highest fresh and dry weight of root were obtained from 90% and 75 mg L1 of humic acid. The highest amount of carbohydrates and proline were obtained at 50%FC and 50 mg L1 humic acid. The maximum photosynthetic pigments was observed under combination of 50 %FC and 50 mg L1 of humic acid.ConclusionAccording to the results of this research, despite of increasing proline and carbohydrates under stress conditions, the highest values of traits were obtained under medium stress 70% FC. Therefore, according to water shortage in the study area, medium stress (70% FC) for Production of Portulaca oleracea can be proposed. The use of humic acid in the cultivation of medicinal plants can reduce the harmful effects of chemical fertilizers and increase the quantity and quality of plant production. In addition, could play an important role in sustainable agriculture.